Войтанка Віктар (1912-1972), праваслаўны святар, рэлігійны і грамадска-культурны дзеяч, удзельнік беларускага хрысціянскага руху 20 ст., доктар медыцыны. У эміграцыі - Васілеўскі.

Нарадзіўся 06.11.1912 у фальварку Мачульня Наваградскага павета Віленскай губ. Паходзіў з сям'і праваслаўных беларусаў: бацькі - Сцяпан (праваслаўны святар) і Філамена (з дому Рахавецкіх) Войтанкі. Скончыў пачатковую школу ў мястэчку Дварэц і чатыры класы гімназіі ў Наваградку. З пераводам бацькі ў прыход у мясцовасці Ястрабль і Жалязніца Баранавіцкага павета (?) працягваў вучобу ў гімназіі імя Тадэвуша Рэйтана ў Баранавічах. Пасля яе заканчэння ў 1931 г. паступіў на медыцынскі факультэт Віленскага ўніверсітэта імя Стафана Баторыя. Браў удзел у дзейнасці Беларускага студэнцкага саюза і акадэмічнага гуртка беларусаведы. З восені 1937 г. служыў у польскім войску. Год правёў у «санітарнай падхаранжоўцы», а наступныя шэсць месяцаў - у вайсковым шпіталі ў г. Торунь. Пасля дэмабілізацыі ўвесну 1939 г. здаў выпускныя экзамены ва ўніверсітэце і атрымаў дыплом доктара медыцыны. На пачатку Другой сусветнай вайны зноў быў мабілізаваны, але ў хуткім часе, у сувязі з акупацыяй Польшчы нямецкімі войскамі, вярнуўся ў родныя мясціны. З прыходам у Заходнюю Беларусь савецкай улады жыў з сям'ёй у Баранавічах. Працаваў загадчыкам дзіцячай паліклінікі і лекарам хуткай дапамогі. На пачатку 1941 г. знаходзіўся ў Менску на курсах па ўдасканаленні лекараў-педыятраў. Пасля акупацыі Беларусі нямецкімі войскамі арганізаваў у Баранавічах медыцынскую школу з лекарскім, фармацэўтычным і адміністрацыйным аддзеламі. Звяртаўся да акупацыйных улад з просьбамі аб вызваленні з лагераў для ваеннапалонных беларусаў. Прыкладаў намаганні, каб не дапусціць вывазу ў Германію беларускай моладзі. У 1943 г. па загадзе нямецкіх акупацыйных улад быў пераведзены на пасаду акруговага лекара ў Слонім. З 1944 г. - у эміграцыі. Спачатку знаходзіўся ў Германіі. Жыў у гарадах Людвігсбург і Зальгаў. Працаваў лекарам на суднах, якія ў 1948-1950 гг. перавозілі эмігрантаў-бежанцаў у ЗША і Аўстралію. Пасля капітуляцыі Германіі імкнуўся «не дапусціць да пераходу беларускіх праваслаўных епіскапаў у Расейскую зарубежную праваслаўную царкву». На правах прадстаўніка ўрада Беларускай Народнай Рэспублікі сустракаўся з украінскім епіскапам Сяргеем і звярнуўся да яго з прапановай узначаліць Беларускую аўтакефальную праваслаўную царкву (БАПЦ). Вынікам перамоў стала скліканне 05.06.1948 у г. Констанц (Германія) сабора, на якім было абвешчана аднаўленне БАПЦ. У 1950 г. з сям'ёй пераехаў у ЗША. Прайшоў медыцынскую стажыроўку ў Джэрсі-Сіці. Працаваў лекарам у Нью-Ёрку і ў Фэйр-Гевен (штат Нью-Джэрсі). У 1960 г. атрымаў ліцэнзію на права займацца ўласнай медыцынскай практыкай. Прайшоў двухгадовую анестэзіялагічную спецыялізацыю і да 1968 г. працаваў у мясцовасці Пасэйк (штат Нью-Джэрсі). Пасля смерці бацькі, мітрафорнага протаіерэя БАПЦ Сцяпана Войтанкі, прыняў рашэнне стаць святаром. Рукапаложаны ў духоўны сан 15.06.1969 у Нью-Ёрку архіепіскапам Васілём. Выконваў святарскія абавязкі ў прыходзе Жыровіцкай Божай Маці ў Гайленд-Парку. Прымаў удзел у грамадска-культурным жыцці беларускага замежжа ў ЗША. Сябра Вялікалітоўскага навуковага таварыства імя Францішка Скарыны, у якім займаў пасаду скарбніка. Памёр 25.04.1972. Пахаваны на беларускіх могілках у Іст-Брансуіку.

Літ.: Вініцкі А.; Голас царквы (Нью-Ёрк). 1972. № 36; Беларус (Нью-Ёрк). 1972. № 182; 1977. № 241; Малецкі Я.; Кіпель В.

Паведаміць пра недакладнасьць