Дамавы сыч (Athene noctua Scop., 1769)
Атрад Совападобныя (Strigiformes), сямейства Савіныя (Strigidae)

Статус. IV катэгорыя. Рэдкі малавывучаны від, колькасць якога скарачаецца.
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзіны прадстаўнік роду ў арнітафауне Палеарктыкі.
Кароткае апісанне. Дробная сава, даўжыня цела 21-24 см, маса 150-210 г, размах крылаў 0,55-0,61 м. Спінны бок светла-буры, з белаватымі стракацінамі, брушны - белы з бураватымі падоўжнымі плямамі.
Пашырэнне. Значная частка Эўразіі, Паўночная Афрыка. У Эўразіі - на поўдзень ад Латвіі, Маскоўскай і Арэнбургскай абласцей, Паўночнага Казахстана, Паўднёвага Алтая і Забайкалля. У недалёкім мінулым сыч паўсюдна жыў на тэрыторыі Беларусі [1]. Цяпер трапляецца крайне нераўнамерна, адзначаны толькі ў некалькіх раёнах, пераважна ў паўднёва-заходняй частцы краіны [2-9].
Месцы пражывання. Перавагу аддае культурнаму ландшафту. Імкнецца жыць у населеных пунктах і гаспадарчых пабудовах, размешчаных на адкрытых прасторах.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. За апошнія 15-20 год значна знізілася: сыч не рэгіструецца ў раёнах, у якіх раней пастаянна трапляўся [4, 7, 9].
Асноўныя абмежавальныя фактары. Верагодна, сучаснае вядзенне сельскай гаспадаркі і будаўніцтва (хімізацыя, узбуйненне населеных пунктаў, сучасны тып забудовы і г.д.).
Асаблівасці біялогіі. Вядзе аселы спосаб жыцця. Манагам. Гняздуецца адзіночнымі парамі на гарышчах, пад карнізамі жылых і гаспадарчых пабудоў, у дуплах, а таксама ў штучных гняздоўях. Пачатак адкладкі яек - другая палова красавіка. У кладцы 4-5 яек памерамі 34,6 x 29,1 мм. Наседжванне працягваецца 26-29 сутак. Корміцца мышападобнымі грызунамі, насякомымі, часам дробнымі птушкамі. Біялогія сыча ва ўмовах Беларусі вывучана недастаткова.
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Здабыча віду ў Беларусі забаронена [10].
Неабходныя меры аховы. Кантроль за станам папуляцыі віду, вывучэнне біялогіі і экалогіі сыча, прывабліванне птушак з дапамогай штучных гняздоўяў.

Літ.: 1. Федюшин, Долбик, 1967; 2. Дацкевич, Попенко, 1981; 3. Дзямянчык (асаб. павед.); 4. Казулін (асаб. павед.); 5. Клакоцкі (асаб. павед.); 6. Кузьменка (асаб. павед.); 7. Нікіфараў (асаб. павед.); 8. Парэйка (асаб. павед.); 9. Шкляроў (асаб. павед.); 10. Положение, 1978.

Б.Ямінскі

Паведаміць пра недакладнасьць