Махаон (Papilio machaon L., 1758)
Атрад Лускакрылыя (Lepidoptera), сямейства Паруснікі (Papilionidae)

Статус. III катэгорыя. Рэдкі від. Колькасць скарачаецца. Занесены ў Чырвоную кнігу СССР [1].
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з 4 відаў роду ў фауне Палеарктыкі. Адзіны прадстаўнік роду ў фауне Беларусі.
Кароткае апісанне. Вялікі яркі матыль. Размах крылаў 70-90 мм. Агульны фон крылаў ярка-жоўты з чорнымі аблямоўкай і плямамі. Уздоўж аблямоўкі жоўтыя лункі, на задніх крылах сіні налёт, каля задняга вугла чырвоная пляма з сінім водбліскам.
Пашырэнне. Палеарктыка і Аляска (акрамя Крайняй поўначы). У Беларусі часцей на поўдні [1, 2, 3].
Месцы пражывання. Лясныя ўзлескі і паляны, якія добра праграюцца, высечкі, сухадольныя і поймавыя лугі.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. Колькасць значна скарачаецца ў месцах гаспадарчага асваення зямель.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Пагаршэнне стану або поўнае знішчэнне месцаў пражывання ў выніку гаспадарчай дзейнасці - асушальнай меліярацыі і асваення поймавых зямель, выпасу жывёлы, лесанарыхтовак. Скарачэнне кармавой базы віду ў выніку павелічэння рэкрэацыйных нагрузак, вынішчэнне матылёў.
Асаблівасці біялогіі. На большай частцы арэала дае 2 пакаленні за год. Можа ўтвараць мноства экалагічных рас, якія ў шэрагу выпадкаў разглядаюцца як падвіды. Лёт матылёў з траўня па жнівень. Матылі кормяцца на кветках. Вусені з чэрвеня па верасень кормяцца на раслінах сямействаў парасонавых, складанакветных, губакветных [3]. Зімуе кукалка.
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Забарона адлову матылёў.
Неабходныя меры аховы. Ахова месцаў пражывання ў запаведніках і заказніках. Пры гаспадарчым асваенні тэрыторыі неабходна ўлічваць дапушчальныя ўзроўні рэкрэацыйных нагрузак.

Літ.: 1. Красная книга СССР, 1984; 2. Ламперт, 1913; 3. Мержеевская, Литвинова, Молчанова, 1976.

А.Літвінава

Паведаміць пра недакладнасьць