Парадак Асакакветныя (Cyperales), сямейства Асаковыя (Cyperaceae)
Статус. III катэгорыя. Рэдкі від, які трапляецца ў невялікай колькасці на абмежаванай тэрыторыі.
Значэнне ў захаванні генафонду. Эўрасібірскі немаральны від [1], які знаходзіцца ў Беларусі ў ізаляваных лакалітэтах па-за заходняй мяжой суцэльнага арэала.
Кароткае апісанне. Шматгадовая рыхладзірваністая травяністая расліна вышынёй 15-50 см з паўзучым карэнішчам і кароткімі палеглымі ўкараняльнымі парасткамі, густа абкружанымі каля асновы пурпурова-бурымі, у большасці сеткавата расшчэпленымі валокнамі. Лісце з кароткімі, уверх накіраванымі зубчыкамі, шырынёй 2-3 мм. Суквецце складаецца з аднаго тычынкавага і 2-3 песцікавых каласкоў, якія сядзяць на больш-менш доўгіх ножках. Крыючыя лускавіны кветак з асцюком. Песцік з 3 рыльцамі [1-3].
Асаблівасці біялогіі. Цвіце ў траўні, пладаносіць у траўні-чэрвені. Размнажэнне насеннае і вегетатыўнае.
Пашырэнне. Эўропа, Заходняя Сібір [1-3]. У Беларусі выяўлена ў Асіповіцкім, Бялыніцкім, Гарадоцкім і Глыбоцкім раёнах [4].
Месцы росту. Сухія лісцевыя і мяшаныя лясы, бары, узлескі і схілы. Аддае перавагу карбанатным глебам.
Характар росту. Трапляецца невялікімі групамі на абмежаваных плошчах.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гаспадарчая трансфармацыя зямель, высечка лясоў.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Спецыяльныя меры аховы не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Арганізацыя спецыялізаваных батанічных заказнікаў у вядомых месцах росту, кантроль за станам папуляцый, выяўленне новых месцазнаходжанняў і іх ахова.
Літ.: 1. Биологическая флора Московской обл., вып. 6, 1980; 2. Флора Европейской части СССР, т. 2, 1976; 3. Флора СССР, т. 3, 1933; 4. Даныя гербарыя ІЭБ АН Беларусі.
Г.Зубкевіч
