Уснея квітучая (Usnea florida (L.) Wigg., 1753)
Клас Сумчатыя лішайнікі (Ascolichenes), парадак Леканаральныя (Lecanorales), сямейства Ўснеевыя (Usneaceae)

Статус. I катэгорыя. Рэдкі від, які занесены ў Чырвоную кнігу СССР [1].
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з нямногіх прадстаўнікоў мантаннага (горнага) элементу ліхенафлоры Беларусі. Знаходзіцца за мяжой вобласці масавага пашырэння.
Кароткае апісанне. Слаявіна кусцістая (адстае ад асновы), амаль аднолькавай даўжыні і шырыні (5-10 см), шэра- або попельна-зялёная, з грубаватымі галінкамі, якія разыходзяцца на ўсе бакі пад шырокім вуглом, і амаль заўсёды заканчваюцца апатэцыямі. Галінкі па ўсёй даўжыні з дробнымі або даволі буйнымі паўкруглымі бародавачкамі і ніткападобнымі вырастамі (фібрыламі). Апатэцыі шматлікія, акруглыя, дыяметрам 3-8 мм, сподкападобныя, на старой слаявіне амаль плоскія, гладкія, заўсёды з вянцом фібрыл. Утрымлівае уснінавую кіслату [1].
Асаблівасці біялогіі. Размнажаецца спорамі.
Пашырэнне. Заходняя і Цэнтральная Эўропа, Азія, Паўночная і Цэнтральная Амерыка. Трапляецца пераважна ў горных раёнах Каўказа, Карпат, Крыма, зрэдку ў Смаленскай вобласці. У Беларусі адзначана ў Пружанскім (Белавежская пушча) [2], Лепельскім (Бярэзінскі запаведнік) [3] і Расонскім раёнах; паводле старых літаратурных звестак - у Асіповіцкім раёне [4].
Месцы росту. Расце на ствалах лісцевых дрэў, галінах елкі ў старых шыракалістых і хвойна-шыракалістых лясах з павышанай вільготнасцю паветра.
Характар росту. Трапляецца асобнымі экземплярамі або невялікімі групамі.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Высечка карэнных лясоў, гідрамеліярацыйныя работы і іншыя антрапагенныя фактары, якія выклікаюць змяненне гідралагічнага рэжыму месцаў росту.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Белавежскай пушчы і Бярэзінскім біясферным запаведніку.
Неабходныя меры аховы. Забарона ў месцах росту высечкі лесу, змянення рэжымаў увільготненасці і асветленасці, папярджанне забруджвання паветра ў месцах росту, арганізацыя ліхеналагічнага мікразаказніка ў Расонскім раёне, правядзенне рэвізіі месцаў росту ў Асіповіцкім раёне, арганізацыя работ па выяўленню новых месцаў росту.

Літ.: 1. Красная книга СССР, 1985; 2. Голубков, 1987; 3. Горбач, Машенкова, 1967; 4. Савич, 1925.

У.Галубкоў

Паведаміць пра недакладнасьць