На запыт знайшоўся 21 артыкул

  1. 1
    Юдаш а, предл. -шу, зват. Юдашу — Иуда. НК: Очерки, № 114.
  2. 2
    Юдашовы -вая -вае — Иуданы. Ар.
    Юдашовыя бёрны — бревна из осины или ольхи. НК: Очерки, № 467.
  3. 3
    юдашыць -шу -шыш -ша — предательствовать. Ксл.
    Зь ім не вадзіся - вечна юдашыць. Ухлё Чаш. (Ксл.).
  4. 4
    Юр, Юра, Юру, предл. Юру, зват. Юру, м. — Юрий, Георгий.
    Уменьш. Юрка,
    1. Георгий, Юрий. Гсл.
    Не па Юрку шапка, послов. — овес не по коню. Ар.
    2. национальный белорусский танец.
  5. 5
    юр, юру, предл. юру, м.
    1. половое возбуждение, игривость, Ксл. шалость, своевольство, выходящее за пределы благопристойности, Нсл. 725. веселое настроение при здоровье, при избытке энергии вообще, половой в частности, игра крови. Гсл.
    Юр цябе апанаваў. Гсл. Юр цябе бярэць. Пустынкі Сян. (Ксл.). Юр бабу бярэць. Поговор. Нсл. На цябе юр напаў. Нсл.
    2. жизнерадостность. Гсл.
    Юр баба. Гсл.
    3. склонность шутить, играть, балагурить. Гсл.
    4. высокий берег реки или холма. Гсл.
    Стаіць хатка ў вірах на юрах. Гсл.
    у вірах на юрах — у черта на куличках. Гсл.
  6. 6
    юра -ры -ры, ж. — высокий открытый берег реки или холма. Сакуны, с.3.
  7. 7
    юрань -ні, ж. — герань [Pelargonium]. Ксл.
    Мар'я любе юрань. Баяршчына Сян. (Ксл.).
  8. 8
    юргіна, юргіня, яргіня — георгина. Ксл.
    Пад акном цьвіла юргіня. Вядрэнь Чаш. (Ксл.). У мяне толькі чырвоная яргіня. Зямковічы Сян. (Ксл.).
  9. 9
    Юр'е, Юр'я — праздник в честь св. Георгия (23 апреля). Гсл.
  10. 10
    юрлівы -вая -вае,
    1. юркий, подвижный, Гсл.; БНсл. живой, верткий, Ксл. игривый. БНсл.
    2. жизнерадостный.
    3. страстный.
    Яна была троху п'янаватая, а дзеля таго пачала шчыра адказаваць на пацалункі - вусны ейныя сталі мяккія й гарачыя, а ўваччу зайскрыўся юрлівы агоньчык. ЗСД 282.
  11. 11
    юрок -рка, предл. -рку; мн. ч. -ркі -ркоў -рком, мн. ч., предл. -ркох, м. — снаряд, посредством которого наматываются нити на клубок и мотовило, НК: Очерки, 175; Ар. палочка с дырочками на концах для мотания ниток. Ар.; Ксл.
    Дзе гэта мой юрок, бо мне надабе матаць ніткі на клубок. Асавец Беш. (Ксл.).
  12. 12
    юрысты -тага, мн. ч. -тыя -тых, м. — юрист.
    Юрыстыя - на руку нячыстыя. Послов. Рапан., 29.
  13. 13
    юрыць, юру, юрыш (ад Юр'я, што бывае 23-га красавіка, калі, з настаньням вясны, статак пачынае чуць сілу, бушаваць подле прыказі: Бычкі бушуюць, вясну чуюць.)
    1. поступать, что-л. делать в состоянии «юра», заигрывать. Гсл.
    Надта ўжо ты юрыш, трэба цябе жаніць. Гсл.
    2. шалить, заигрывать. Нсл. 725.
    Бычкі юраць. Нсл. Пакіньце, дзеці, юрыць. Нсл.
    3. страстно желать чего-л.
    Юрыць, заюрыў ночы ехаць. Нсл.
    Соверш. заюрыцца,
    1. (страстно, С.) приняться за что-л. Нсл. 194.
    Нашы заюрыліся каля касьбы. Нсл. Войт заюрыўся каля работнікаў. Нсл.
    2. расходиться, прийти в сильное движение. Нсл. 194.
    Нешта ты сядні заюрыўся. Нсл. Аднаго Юрку ўпусьцілі, і ўся хата заюрылася. Послов. Нсл.
    Соверш. разьюрыцца,
    1. расшалиться. Нсл. 554.
    Дзеці штось разьюрыліся. Нсл.
    2. расшуметься от гнева, разъяриться. Нсл. 554.
    Угаманіся троху, чаго ты, баба, разьюрылася? Нсл.
    Соверш. узьюрыцца — прийти в сильное возбуждение, в том числе и половое.
  14. 14
    юрэць уыш -рыць,
    1. вожделеть. Шсл.; Ксл.
    Дарма: яна табе адыйдзе ды йзноў будзе юрэць. Ст. Баба юрыць. Ст. Юраць малцы. Уланавічы Віц. (Ксл.).
    2. страстно желать. Ксл.
    Юрыць да маткі. Тропы Выс. (Ксл.).
  15. 15
    ютрань -ні, ж. — заутреня. Шсл.
    На ютрань не пасьпела: позна з дому вышла. Ст.
  16. 16
    ютраня -ні -ні, ж. — заутреня. Гсл.; Ксл.; Іг.
    Прышліў царкву, калі ютраню адправілі. Гсл. Хадзіла толькі да ютрані, а да абедні - не. Бешанковічы (Ксл.). Чаму ж ты на ютрані ня была? Старадуб (Жив. Старина, 1910, I, 103).
  17. 17
    юха, юхі, юсе, ж.
    1. кровь, преимущественно животных. НК: Дудар, № 31, презр.: кровь. Нсл. 725; Ксл.
    спусьціць юху — ударить кого по носу до крови, НК: Игры, № 23. вообще ударить до крови. Ар.
    Юху табе спушчу, ня лезь да мяне. Нсл. Мой пятух твайму ўчапіўся ў каршэнь і спусьціў яму юху. Ліпка Сян. (Ксл.).
    2. уха, Нсл. 75. отвар или навар мясной, рыбий вообще.
    Рыбная юха. Нсл. Ср. юшка I 3.
    3. жидкая похлёбка. Нсл. 725.
    Ня клоцак, а юхі наварыла. Нсл.
    Ударение на ю — молодец. Нсл. 725. Хлапец юха. Нсл. Конь твой юха. Тм.
  18. 18
    юхта, юхты, юхце, ж. — юфть. Гсл.; Ар.; Ксл.; Шсл.
    Зь юхты боты пашыў. Лазаватка Сур. (Ксл.). Набраў юхты на боты. Ст. Крэпкая юхта ўдалася. Ст.
  19. 19
    юшка, юшкі, юшцы; мн. ч., род. юшак, ж.
    І уменьш. к юха,
    1. презр. — кровь. Нсл. 525.
    Удырыў па носе, аж юшка пацякла. Нсл.
    2. отвар мясной, рыбий, Косіч, 80; Растсл.
    3. уха. Гсл.; Ксл.; Пск. (Иеропольский).
    Юшка дужа смачная. Аськершчына Беш. (Ксл.). Рыбная юшка. Нсл. 725. Які добры пан! ракі сам паеў, а ўбогім юшку аддаў. Насм. пословица, Нсл.
    4. жижа от супа.
    Садзіся й сьцёбай юшку. Ганкавічы Беш. (Ксл.). Бульбу паелі, а мне юшку пакінулі. Ст.
    ІІ задвижка, которой закрывают отверстие в дымоходе для прекращения тяга воздуха, вьюшка, Ар.; Гсл. вьюшка. Нсл.; Шарыпіна Беш. (Ксл.); Шсл.
    Юшку пара зачыніць. Нсл. Залажы ў печы юшку, каб ня вышаў дух. Ст.
  20. 20
    юшна, нареч. — обильно относительно ухи.
    Будзе табе і рыбна і юшна. Рапан.: Прык., 245.

Паведаміць пра недакладнасьць