Атрад Цвердакрылыя (Coleoptera), сямейства Пласцініставусыя (Scarabaeidae)
Статус. II катэгорыя. Рэдкі від. Занесены ў Чырвоную кнігу СССР [1].
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з 3 відаў роду ў фауне Эўразіі, адзіны прадстаўнік роду ў фауне Беларусі.
Кароткае апісанне. Цела вялікае, шырокае (даўжыня 22-23, шырыня 12-18 мм), зверху пляскатае, бліскучае, чорна-бурае або цёмна-карычневае з металічна-зялёным бляскам. Уздоўж пярэдняспінкі пасярэдзіне праходзіць шырокая баразёнка.
Пашырэнне. Эўропа. На ўсходзе Расеі даходзіць да рэк Кама і Белая. У Беларусі трапляецца спарадычна. Вядомы знаходкі ў Менску, Жодзіне, в. Гарадзішча (Менскі раён), наваколлі Столбцаў, на паўднёвым захадзе ад Ваўкавыска, у Горках.
Месцы пражывання. Старыя шыракалістыя лясы і паркі, дзе растуць дуплаватыя або спарахнелыя дубы, а таксама ясакары, яблыні, грушы, вербы.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. Трапляецца рэдка і адзінкава.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Высечка старых дуплаватых дрэў.
Асаблівасці біялогіі. Жукі лятаюць у чэрвені-жніўні, кормяцца сокам, які выцякае з дрэў. Яйкі адкладваюць у парахню ў дуплах і пад карой. Лічынкі даўжынёй да 10 мм, жывуць у месцах яйкакладкі, кормяцца парахнёй і ліняюць некалькі раз. Пасля другой перазімоўкі акукліваюцца ў коканах, склееных з агрызкаў драўніны. Генерацыя 3-гадовая.
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. У месцах пражывання захаванне дрэў, асабліва дубу, ясакару і дзікай яблыні.
Літ.: 1. Красная книга СССР, 1984.
І.Лапацін
