Надсон Аляксандар (нар. 1926), каталіцкі святар усходняга абраду, мітрафорны протаіерэй, магістр тэалогіі, рэлігійны і грамадска-культурны дзеяч беларускага замежжа ў Вялікабрытаніі, удзельнік беларускага хрысціянскага руху 20 ст., душпастыр, педагог, культуролаг, гісторык, публіцыст і перакладчык, бібліяфіл.

Нарадзіўся 08.08.1926 у мястэчку Гарадзея недалёка ад Нясвіжа. Паходзіць з настаўніцкай сям'і. Сапраўднае прозвішча - Бочка. У гады Другой сусветнай вайны вучыўся ў настаўніцкай семінарыі ў Нясвіжы. Прымаў удзел у дзейнасці беларускіх грамадска-культурных арганізацый. Сябра Саюза беларускай моладзі. З 1946 г. - у Вялікабрытаніі. Вучыўся на матэматычным факультэце Лонданскага ўніверсітэта, які скончыў у 1953 г. са ступенню бакалаўра дакладных навук. Прымае актыўны ўдзел у рэлігійным і культурным жыцці беларускай эміграцыі. Адзін з заснавальнікаў і сталых сяброў Згуртавання беларусаў у Вялікай Брытаніі (з 1946 яго сакратар; у 1951-1953 - старшыня). Удзельнік і лідэр Беларускага каталіцкага акадэмічнага аб'яднання «Рунь». З 1946 г. - сталы супрацоўнік беларускага эмігранцкага перыядычнага друку («На шляху», 1946-1951; «Беларус на чужыне», 1947-1950; «Божым шляхам», 1947-1980 і інш.). У 1-й палове 1950-х гадоў выехаў у Рым. Вывучаў тэалогію ў папскім Грэчаскім каледжы і Грыгарыянскім універсітэце. Пасвячоны ў святары 23.11.1958 у Рыме. У 1961 г. вярнуўся ў Лондан. Быў прызначаны ў Беларускую каталіцкую місію ўсходняга абраду ў Паўночнай Англіі. З 1961 г. займаўся педагагічна-выхаваўчай дзейнасцю ў Беларускай школе імя св. Кірылы Тураўскага пры Беларускім доме марыянаў у Лондане. З 1964 г. - на пасадзе дырэктара школы. Адначасова выкладаў матэматыку і беларускую мову (1964-1973). Арганізатар экуменічных сустрэч і выездаў вучнёўскай моладзі ў Германію, Бельгію, Італію. Адзін з актыўных дзеячаў Ангельска-беларускага навуковага таварыства (з 1965). Выкладаў на курсах беларусаведы (1968-1980). Удзельнічаў у семінарскіх занятках студэнтаў-славістаў Лонданскага ўніверсітэта. У 1960-я гады арганізаваў і правёў у Ліверпулі і Манчэстэры адукацыйна-азнаямляльныя курсы, прысвечаныя ўсходняму хрысціянству. Прымаў удзел у рэдагаванні часопіса «The Journal of Byelorussian Studies» (1965-1988). З 1971 г. - дырэктар Беларускай бібліятэкі і музея імя Францішка Скарыны ў Лондане. Рашэннем Ватыкана прызначаны на пасаду апостальскага адміністратара для беларусаў-католікаў у Эўропе (1976). З 1986 г. - апостальскі візітатар для беларусаў-католікаў усходняга абраду ў эміграцыі. Адначасова з'яўляецца кансультантам кангрэгацыі ўсходніх цэркваў пры Ватыкане. З 1989 г. кіруе Беларускім камітэтам дапамогі ахвярам радыяцыі ў Вялікабрытаніі. Аўтар даследаванняў і артыкулаў па гісторыі беларускай духоўнай і свецкай літаратуры 16-17 стст. Падрыхтаваў тэалагічную працу «Наша вера: Кароткі катэхізіс хрысціянскай навукі. Для беларусаў-католікаў» (1988, Гішпанія). Пераклаў на беларускую мову літургічныя тэксты для правядзення набажэнстваў сярод беларускіх вуніятаў (афіцыйна зацверджаныя Апостальскім пасадам у 1994).

Літ.: Źnič (Рым). 1958-1959. № 49; Беларус (Нью-Ёрк). 1976. № 234; Божым шляхам (Лондан). 1976. № 1-2; ЭГБ, V.

Паведаміць пра недакладнасьць