Гальштучнік (Charadrius hiaticula L., 1758)
Атрад Сеўцападобныя (Charadriiformes), сямейства Сяўцовыя (Charadriidae)

Статус. III катэгорыя. Рэдкі, лакальна гнездавальны і пралётны від.
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з 2 відаў роду ў фауне Беларусі.
Кароткае апісанне. Дробны кулік (даўжыня да 22,5 см, маса 55-75 г) з кароткай дзюбай. Патыліца, спіна і надхвосце буравата-шэрыя, грудзі, брушка і падхвосце белыя. На валляку чорная палоса - «гальштук». Аснова дзюбы і ногі аранжава-жоўтыя, канец дзюбы чорны.
Пашырэнне. Пераважна тундра Эўразіі і Паўночнай Амерыкі. У Беларусі ўсе знойдзеныя да гэтага часу гнездавальныя групоўкі прымеркаваны да тэрыторыі Палесся і знаходзяцца ў Пінскім, Столінскім і Жыткавіцкім раёнах [1].
Месцы пражывання. Вялікія спустошаныя лугі-пашы, якія пераходзяць у прыбярэжныя косы і водмелі. Гняздуецца звычайна на сухіх узвышшах і грэбнях з разрэджанай расліннасцю (ксерафітныя злакі і расходнік).
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. У выяўленых месцах пражывання ў 1987 г. агульная колькасць складала каля 30 пар.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гібель гнёздаў у выніку выпасу жывёлы і частага наведвання месцаў гнездавання людзьмі.
Асаблівасці біялогіі. Пасяляецца групамі па некалькі пар, звычайна побач з іншымі кулікамі (кнігаўкамі, траўнікамі, вялікімі вераценнікамі, марадункамі), а таксама з малымі і рачнымі крачкамі. Гняздо - паглыбленне ў глебе з беднай высцілкай або без яе. Кладка з 4, радзей 3 яек памерамі 35,1 x 25,6 мм. Тэрміны гнездавання расцягнутыя, магчыма з-за частага неспакою і вымушаных паўторных кладак пасля гібелі першых. Трохі і добра наседжаныя кладкі і пухавыя птушаняты адзначаліся ў апошняй дэкадзе траўня і ў другой дэкадзе чэрвеня [1]. Корміцца чарвямі, малюскамі і іншымі беспазваночнымі.
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Спецыяльна не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Забарона выпасу жывёлы і абмежаванне наведвання людзьмі месцаў гнездавання птушак на прыбярэжных участках поймы Прыпяці да канца чэрвеня. Выкарыстанне гэтых тэрыторый пасля перыяду размнажэння птушак пад пашу для прадухілення іх зарастання і трансфармацыі.

Літ.: 1. Нікіфараў, Казулін, Ямінскі (асаб. павед.).

М.Нікіфараў

Паведаміць пра недакладнасьць