Атрад Перапончатакрылыя (Hymenoptera), сямейства Пчаліныя (Apidae)
Статус. II катэгорыя. Колькасць скарачаецца. Заходняя мяжа арэала віду праходзіць праз тэрыторыю краіны. Занесены ў Чырвоную кнігу СССР [1].
Значэнне ў захаванні генафонду. Мала вывучаны ва ўмовах Беларусі таежны від. Апыляльнік раслін.
Кароткае апісанне. На спінцы жоўтыя або рыжыя валаскі, часам з невялікай прымессю чорных, добра прыкметных толькі пры павелічэнні; трэці тэргіт брушка часткова пакрыты чорнымі валаскамі, першая палова пятага тэргіта брушка - чорнымі або карычневымі валаскамі.
Пашырэнне. Эўразія. У Беларусі адзначаны ў паўночна-ўсходняй частцы, у тым ліку ў Бярэзінскім запаведніку [2].
Месцы пражывання. Вільготныя лясы з прымессю елкі, вольхі, асіны, лясныя паляны.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. Ужо ў 1920-х гг. быў вельмі рэдкі [3]. Сучасных звестак аб колькасці віду ў Беларусі няма, хаця агульная колькасць чмялёў у апошнія гады знізілася [1].
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гаспадарчая дзейнасць чалавека.
Асаблівасці біялогіі. Жыццёвы цыкл такі ж самы, як у чмяля мохавага.
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Бярэзінскім запаведніку.
Неабходныя меры аховы. Вывучэнне размяшчэння, колькасці, біялогіі і экалогіі віду ва ўмовах Беларусі.
Літ.: 1. Красная книга СССР, 1984; 2. Калекцыя Інстытута заалогіі АН Беларусі; 3. Дабратворскі, 1928.
Н.Лаўрова
