Чмель звычайны (Bombus proteus Gers., 1869)
Атрад Перапончатакрылыя (Hymenoptera), сямейства Пчаліныя (Apidae)

Статус. II катэгорыя. Колькасць скарачаецца. Занесены ў Чырвоную кнігу СССР [1].
Значэнне ў захаванні генафонду. Мала вывучаны ў Беларусі від паўднёвага паходжання, найбольш адчувальны да антрапагеннага ўздзеяння. Апыляльнік раслін.
Кароткае апісанне. Спінка пакрыта чорнымі або карычневымі валаскамі, часам з невялікай прымессю жоўтых або шэрых; трэці тэргіт брушка пакрыты чорнымі, а пяты аранжавымі або жоўтымі валаскамі, іншы раз з прымессю карычневых. На лбе ніжэй асновы вусікаў чорныя валаскі.
Пашырэнне. Цэнтральная і паўднёвая часткі Эўропы [1]. Арэал уключае тэрыторыю Беларусі.
Месцы пражывання. Лугі лясной, лесастэпавай і стэпавай зон.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. У межах арэала трапляюцца адзінкавыя экземпляры. Па Беларусі звестак няма.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гаспадарчая дзейнасць чалавека (разворванне і сельскагаспадарчае асваенне лугоў).
Асаблівасці біялогіі. Схема жыццёвага цыклу як у чмяля мохавага. Палітроф, але аддае перавагу раслінам сямейства астравых, у меншай ступені губакветных.
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Вывучэнне біялогіі, экалогіі, тэрытарыяльнага размяшчэння, вызначэнне колькасці і выяўленне месцаў пражывання чмяля. Арганізацыя мікразаказнікаў.

Літ.: 1. Красная книга СССР, 1984.

Н.Лаўрова

Паведаміць пра недакладнасьць