Атрад Лускакрылыя (Lepidoptera), сямейства Бражнікі (Sphingidae)
Статус. III катэгорыя. Рэдкі від.
Значэнне ў захаванні генафонду. Адзін з 2 відаў роду, пашыраных у Беларусі.
Кароткае апісанне. Матыль вялікі, з масіўным брушкам. Размах крылаў 80-90 мм. Крылы цёмна-шэрыя з бураватым адценнем і слабым больш цёмным малюнкам з хвалістых палосаў рознай шырыні плямаў. Заднія крылы колерам і малюнкам падобныя да пярэдніх. Крылы звонку слаба вышчарбленыя, пры аснове крылаў - цёмна-шэры пух.
Пашырэнне. Эўрасібірскі від [1, 2]. У Беларусі адзначаны ў паўночнай і цэнтральнай частках.
Месцы пражывання. Цёмныя, густыя лісцевыя і мяшаныя лясы.
Колькасць і тэндэнцыі яе змянення. У апошнія гады не адзначаўся.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Пагаршэнне стану месцаў пражывання ў выніку антрапагенных нагрузак. З-за вялікіх памераў і прыгожай формы з'яўляецца аб'ектам адлову калекцыянерамі-аматарамі.
Асаблівасці біялогіі. Дае адно пакаленне за год. Лёт матылёў у траўні-чэрвені. Вусені тоўстыя, жоўта-зялёныя, з косымі жоўтымі палоскамі па баках і бела-жоўтай зярністасцю па ўсім целе. Жывуць у чэрвені-ліпені на асінах. Акукліваюцца ў зямлі. Кукалка зімуе [1, 2].
Развядзенне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Вывучэнне колькасці. Забарона адлову матылёў.
Літ.: 1. Ламперт, 1913; 2. Мержеевская, Литвинова, Молчанова, 1976.
А.Літвінава
