Шаміса Адэльберт (Chamisso Adelbert von; 1781-1838), літаратурнае імя Шарля-Луі-Адэлаіда дэ Шамісо, француза паходжаннем, які стаў выдатным нямецкім паэтам.

Нарадзіўся Адэльберт Шаміса 30.01.1781 года ў замку Банкур, які быў пабудаваны продкамі яго арыстакратаў-бацькоў на поўначы Францыі. У час Вялікай французскай рэвалюцыі сям'я яго бацькі, графа дэ Шамісо, апынулася ў Нямеччыне. Адэльберт Шаміса вучыўся ў Берліне, у французскай гімназіі, быў пажам пры двары каралевы Прусіі, у дваццаць гадоў даслужыўся да лейтэнанта прускай арміі, з якой ён сышоў у адстаўку ў 1806 годзе. Між тым першая спроба напісаць літаратурны твор на нямецкай мове была зроблена ім яшчэ за тры гады да гэтага, калі з'явіўся драматычны фрагмент «Фаўст». У канцы 1806 года Шаміса паехаў у Францыю і наведваў яе пасля некалькі разоў (у 1810, 1811-1812 гадах і г.д.). Знаёмства са славутымі нямецкімі літаратарамі Аўгустам Вільгельмам Шлегелем, Людвігам Уландам, французскай пісьменніцай Жэрменай дэ Сталь сур'ёзна паўплывала на фармаванне літаратурна-эстэтычных поглядаў. У 1814 годзе з'явіўся адзін з самых выдатных твораў нямецкай літаратуры таго часу, казачная аповесць Шамісы «Дзівосная гісторыя Петэра Шлеміля».

1810-я гады - таксама час моцнага захаплення Адэльберта Шамісы прыродазнаўчымі навукамі: у 1815 годзе ён сканчвае адпаведны курс у Берлінскім універсітэце і на тры гады адпраўляецца ў кругасветнае падарожжа ў якасці навуковага супрацоўніка на расейскім караблі «Рурык». Яго ўражанні з гэтай вандроўкі выкладзены ў кнізе «Падарожжа вакол свету» (1821).

У 1820-1830-я гады да Шамісы прыходзіць слава паэта-лірыка: якраз у гэты час з-пад яго пяра выходзяць найлепшыя паэтычныя творы: вершы, паэмы, пераклады з французскай паэта П.Ж.Беранжэ. З 1819 года Шаміса працуе ад'юнктам, а пазней навуковым кіраўніком гербарыя ў берлінскім батанічным садзе, з 1832 года быў адным з выдаўцоў літаратурна-мастацкага часопіса «Дойчэс Музэнальманах».

Памёр Адэльберт Шаміса 21.08.1838 года ў Берліне.

Крыніца: Хрэстаматыя па літаратуры народаў свету. Менск, 1995.

Паведаміць пра недакладнасьць