Ліст студэнтаў-філёзафаў за акадэмічныя свабоды (красавік 1981), ініцыятыва студэнтаў аддзяленьня філязофіі БДУ. Зьмяшчаў прапановы, скіраваныя на ўзмацненьне ўдзелу студэнтаў у жыцьці факультэта: правы выбару спэцкурсаў, ацэнка выкладчыкаў і г.д. Пад лістом (на працягу двух тыдняў) падпісалася каля 50 чалавек, 80% зь іх студэнты аддзяленьня філязофіі. Быў расцэнены кіраўніцтвам факультэту як «бунт філёзафаў». Заведзеная справа ў КГБ. Справа курыравалася непасрэдна ЦК КПБ.

Арганізатары акцыі - студэнты В.Ламака, В.Залатар, І.Воіцкая, А.Малашчук, Л.Сьвярдлоў. Мэты акцыі бачыліся арганізатарамі як «паляпшэньне ўзроўню выкладаньня на факультэце». У рэальнасьці акцыя сталася актам супрацьстаяньня студэнтаў таталітарна-рэпрэсыўнай машыне савецкай дзяржавы.

Збор подпісаў пачаўся з 2 курсу. Былі вызначаныя адказныя за курсы, якія пераконвалі студэнтаў узяць удзел у акцыі.

У адказ былі запушчаныя мэханізмы запалохваньня і рэпрэсіяў: выклікі ў КГБ, разгляды на камсамольскіх і партыйных сходах, «зразаньні» на сэсіі. Вымушаныя былі сысьці з унівэрсытэту А.Малашчук, І.Воіцкая, В.Залатар. У дачыненьні да Л.Сьвярдлова ставілася пытаньне аб выключэньні з камсамолу і з унівэрсытэту. А.Малашчук пасьля беспасьпяховых спробаў аднавіцца ва ўнівэрсытэце публічна скончыў жыцьцё самагубствам - вясной 1985 ён выкінуўся з 6 паверху галоўнага корпусу БДУ на пляцы Леніна (цяпер - Незалежнасьці), запрасіўшы на акт сваіх сяброў і знаёмых.

У выніку акцыі аддзяленьне філязофіі пачало разглядацца як «ненадзейнае». Пры паступленьні патрабавалася рэкамендацыя абкаму КПБ. Быў скасаваны мэханізм «разьмеркаваньня», пачалася практыка выдачы «вольных дыплёмаў».

Ігар Бабкоў

Паведаміць пра недакладнасьць