Ашукоўская Часлава (08(10).10.1932, Смаргонь Гарадзенскай вобл.; цяпер жыве ў Туапсэ, Расея), удзельніца антыкамуністычнага падпольнага вучнёўскага руху ў Смаргоні 1949-1950 (Мядзельска-Смаргонскае моладзевае антыкамуністычнае падпольле).

З 1940 расла і выхоўвалася бяз бацькі, арыштаванага і асуджанага да зьняволеньня савецкімі ўладамі, якія ўсталяваліся ў верасьні 1939 у Заходняй Беларусі. Засталася з маці, старэйшымі братам і сястрой. Пасьля заканчэньня вайны вучылася ў Смаргонскай сярэдняй школе. У 1949 у школе пазнаёмілася з вучнямі-антыкамуністамі, ведала пра існаваньне арганізацыі, сябравала і спачувала падпольшчыкам, але да актыўнай дзейнасьці далучыцца не пасьпела. Як дзевяціклясьніцу органы МГБ арыштавалі ў школе ў канцы сакавіка 1950, разам з Лапыцькай Зосяй. Утрымлівалі ў вязьніцы ў Маладэчне. У Маладэчне ж летам 1950 ваенным трыбуналам Беларускай Вайсковай Акругі была асуджана разам з групай іншых удзельніц мядзельска-смаргонскага падпольля. Атрымала 8 гадоў зьняволеньня «за недоносительство».

Як малалетняя, першы год утрымлівалася ў дзіцячай калёніі ў Гомелі, працуючы ў швейнай майстэрні. Далейшы тэрмін адбывала ў канцлягерох за Сьвярдлоўскам, дзе выкарыстоўвалася на розных цяжкіх работах. Летам 1954 вызваленая са зьняволеньня і вярнулася ў Смаргонь. Тут выйшла замуж за вайскоўца-армяніна, які ўсе гэтыя гады чакаў вяртаньня з канцлягера каханай дзяўчыны. Затым з мужам і дзецьмі трапляла ў розныя мясьціны Савецкага Саюзу, а таксама ў ГДР. Зараз па сьмерці мужа жыве ў Туапсэ, гадуе ўнукі.

Міхась Чарняўскі

Паведаміць пра недакладнасьць