У 1939-1944 Т.Б. вучылася ў Шкунціцкай школе; увосень 1944 яна пайшла ў 9 клясу Глыбоцкай СШ № 1. Пад час навучаньня Т.Б. сутыкнулася з татальнай русіфікацыяй адукацыі. Праз навучэнку школы Лідзію Несьцяровіч Т.Б. далучаецца да моладзевай патрыятычнай арганізацыі Саюз Беларускіх Патрыётаў (СБП), сябры якой былі і сярод школьніцтва. «Як я зразумела, якіх-небудзь радыкальных, рэвалюцыйных мэтаў у СБП ня ставілі. Хацелі адстойваць сваё права на родную мову, на сваю гісторыю, культуру, на сапраўды сувэрэннуюдзяржаву» [1, 320].
У сакавіку 1947 Т.Б. была арыштаваная пад час заняткаў у школе. На кватэры, дзе яна жыла, быў учынены ператрус. Т.Б. была дастаўленая ў менскую турму, дзе адсядзела тры месяцы і дзе да яе неаднаразова тарнаваліся фізычныя меры ўзьдзеяньня. Т.Б. асуджаная 20.06.1947 паводле арт. 163 КК БССР на тры гады пазбаўленьня волі. «...маё сэрца балела за Бацькаўшчыну, забраную, зьняволеную, пакінутую бяз мовы, без гісторыі, без усяго, што даецца Богам, лёсам кожнаму народу» [1, 323].
Т.Б. тэрмін адбывала ў Архангельску, Дудзінцы, Нарыльску. Па заканчэньні тэрміну ўвесну 1950 вярнулася ў Глыбокае, працягнула вучобу ў СШ № 1. У паступленьні ў Горацкую БСГА было адмоўлена па прычыне нядобранадзейнасьці. Скончыла завочнае аддзяленьне Віцебскага пэдінстытугу, выкладала ў пачатковай школе ў вёсцы Шчумялі Шаркоўшчынскага р-ну Віцебскай вобл. У 1953 пабралася шлюбам зь Іванам Лагуном. Сям'я ў 1958 пераехала ў Глыбокае. Т.Б. да выхаду на пэнсію ў 1991 працавала настаўніцай у СШ № 2 Глыбокага. Пад час працы зьведала маральны ўціск з боку «пільных» калегаў.
Бібл.: 1. Гарт. З успамінаў пра Саюз Беларускіх Патрыётаў. Мн., 1997. С. 20, 89, 283, 317-327, 340.
Алег Гардзіенка
