Лебедзеўскае моладзевае падпольле 1948-1951, антысавецкая падпольная арганізацыя, якая была ўтвораная ў мястэчку Лебедзева Маладэчанскага раёну. Галоўная форма дзейнасьці стварэньне й распаўсюджаньне непадцэнзурных выданьняў.

У 1948 Вячаслаў Гамолка згрупаваў вакол сябе навучэнцаў старшых клясаў мясцовае школы - Івана Яблонскага, Аркадзя Слуцкага і двух цёзкаў Івана Міцько (сына Гальляша) і Івана Міцько (сына Яна). Арганізацыя ўзьнікла як рэакцыя кансалідацыі на распачатую зноў у канцы 1940-х гвалтоўную дэпартацыю жыхароў Беларусі ў Сібір і калектывізацыю. Непасрэднаю падставаю ўзьнікненьня падпольля было стварэньне ў Лебедзеве камсамолу. Маладыя патрыёты адчулі патрэбу сваёй арганізацыі.

Удзельнікі падпольля вырашылі выпусьціць і распаўсюдзіць свае выданьні. Вячаслаў Гамолка афармляе і рэдагуе напісаныя ад рукі часопісы «У хвалях маладосьці» і «Бяздонны мяшок». Іншыя ўдзельнікі падпольля распаўсюджвалі сярод местачкоўцаў гэтыя выданьні.

У 1951 да арганізацыі далучаецца ўраджэнец вёскі Громавічы Міхась Акушка, які абяцае наладзіць праз сваіх знаёмых выпуск нелегальных часопісаў на друкарскім абсталяваньні. Як высьветлілася потым, М.Акушка быў завэрбаваным агентам МГБ. Летам 1951 усе ўдзельнікі арганізацыі, якія да таго часу ўжо пасьпелі паступіць на вучобу ў інстытуты, былі арыштаваныя.

Утрымліваліся ў менскай сьледчай турме «амэрыканка». Удзельнікі арганізацыі былі асуджаныя на 25 гадоў зьняволеньня. Тэрмін зьняволеньня адбывалі ў лягерох і капальнях Варкуты, Інты, Джэзказгану. Датэрмінова выпушчаныя на волю дзякуючы хрушчоўскай «адлізе».

Літ.: 1. Алесь Цадко. Іншадумцы зь Лебедзеўскай школы // Куфэрак (Маладэчна). 1998, № 4.

Алег Дзярновіч

Паведаміць пра недакладнасьць