Фіялка высокая (Viola elatior Fries, 1828)
Парадак Фіялкакветныя (Violales), сямейства Фіялкавыя (Violaceae)

Статус. I катэгорыя. Рэдкі від, колькасць якога хутка скарачаецца.
Значэнне ў захаванні генафонду. Эўразійскі лесастэпавы рэліктавы від, які знаходзіцца ў Беларусі ў асобных лакалітэтах за паўночна-заходняй мяжой арэала. Дэкаратыўная расліна.
Кароткае апісанне. Шматгадовая кароткаапушаная травяністая расліна з прамастойным сцяблом вышынёй 15-50 см. Лісце трохвугольна прадаўгавата-ланцэтнае з вузкакрылатымі чаранкамі. Прыліснікі вельмі буйныя, лістападобныя, ланцэтныя або яйкападобна-ланцэтныя. Кветкі на кветаножках, светла-сінія з зеленаватым шпорцам, белаватым зевам і цёмнымі палоскамі на пялёстках. Чашалісцікі ланцэтныя, вострыя. Плод - сухая каробачка [1, 2].
Асаблівасці біялогіі. Цвіце ў траўні-чэрвені, пладаносіць у ліпені. Размнажэнне насеннае.
Пашырэнне. Эўразія (заходнія і цэнтральныя раёны Ўсходняй Эўропы, Крым, Каўказ, горныя раёны Сярэдняй Азіі, Заходняя Сібір) [1]. У Беларусі вядома месца росту ў наваколлі Віцебска [3], ёсць гербарны экземпляр з Менскага раёна [4]. Раней адзначалася ў наваколлі Горадні, Слоніма, у былой Магілеўскай губерні [5].
Месцы росту. Поймавыя дубравы і лугі, хмызняковыя зараснікі, ускрайкі мяшаных лясоў.
Характар росту. Расце невялікімі групамі і адзінкавымі экземплярамі.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гаспадарчая трансфармацыя зямель, празмерныя рэкрэацыйныя нагрузкі (вытоптванне, зрыванне раслін), касьба і выпас жывёлы.
Культываванне. Звестак няма.
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Кантроль за станам папуляцыі, арганізацыя ў вядомым месцы росту спецыялізаванага батанічнага заказніка, выяўленне новых месцаў росту, увядзенне ў культуру і рассяленне ў прыродныя экатопы.

Літ.: 1. Флора СССР, т. 15, 1949; 2. Флора БССР, т. 3, 1950; 3. Даныя гербарыя Віцебскага педінстытута імя Кірава; 4. Даныя гербарыя БДУ; 5. Пачоский, 1897.

Т.Сауткіна

Паведаміць пра недакладнасьць