Парадак Гваздзікакветныя (Caryophyllales), сямейства Гваздзіковыя (Caryophyllaceae)
Статус. III катэгорыя. Вельмі рэдкі від, які знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
Значэнне ў захаванні генафонду. Рэліктавы, сярэднеэўрапейскі від у ізаляваных лакалітэтах на паўночна-ўсходняй мяжы арэала [1]. Дэкаратыўная расліна.
Кароткае апісанне. Адна-, двухгадовая расліна з простым або слабаразгалінаваным, зверху апушаным сцяблом вышынёй 20-50 см і кароткім вертыкальным коранем. Ніжняе лісце прадаўгавата-ланцэтападобнае, сярэдняе і верхняе лінейна-ланцэтападобнае ці лінейнае, сядзячае. Кветкі ружова-пурпуровыя, на кароткіх кветаножках, сабраны на верхавінцы сцябла ў малакветкавае галоўчатае суквецце. Плод - каробачка.
Асаблівасці біялогіі. Цвіце ў чэрвені-верасні. Размнажаецца насеннем [2].
Пашырэнне. Эўропа [1, 3]. У Беларусі - у наваколлях вёсак Беражное (Столінскі раён), Азяраны, Старажоўцы, Перароў і Хачэнь (Жыткавіцкі раён). Раней адзначаўся ў Менску на тэрыторыі ЦБС АН Беларусі [4], у наваколлях Горадні, Ваўкавыска і Лоева [5].
Месцы росту. Ускрайкі лясоў, хмызнякі.
Характар росту. Расце адзінкавымі экземплярамі або невялікімі групамі. Найбольш буйная папуляцыя знаходзіцца ў Жыткавіцкім раёне.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гаспадарчая трансфармацыя зямель, будаўніцтва і земляныя работы, празмерны выпас жывёлы.
Культываванне. Вырошчваецца ў ЦБС АН Беларусі і ў Рэспубліканскім экалагічным цэнтры навучэнцаў у Менску.
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Стварэнне батанічнага заказніка ў Жыткавіцкім раёне.
Літ.: 1. Редкие и исчезающие виды..., 1987; 2. Флора БССР, 1949; 3. Atlas Fl. Eur., 1986; 4. Козловская, Парфенов, 1972; 5. Пачоский, 1897.
Дз.Траццякоў
