Вастралодачнік валасісты (Oxytropis pilosa (L.) DC., 1802)
Парадак Бабовакветныя (Fabales), сямейства Бабовыя (Fabaceae)

Статус. III катэгорыя. Рэдкі від, які трапляецца ў невялікай колькасці на абмежаваных тэрыторыях.
Значэнне ў захаванні генафонду. Эўрасібірскі лесастэпавы рэліктавы від з дыз'юнктыўным арэалам, які знаходзіцца ў Беларусі ў крайніх усходніх пунктах росту прыбалтыйскага фрагмента арэала [1]. Дэкаратыўная і кармавая расліна.
Кароткае апісанне. Шматгадовая травяністая расліна, густа пакрытая мяккімі валаскамі. Сцябло ўзыходнае, вышынёй да 40 см. Лісце няпарна-перыстае. Пазушныя кветаносы нясуць гронка-галоўчатыя суквецці, якія складаюцца з 10-20 кветак; пялёсткі светла-жоўтыя. Плод - прамастойны касматы струк [2].
Асаблівасці біялогіі. Цвіце ў чэрвені-ліпені, пладаносіць у ліпені-жніўні. Размнажэнне насеннае.
Пашырэнне. Балканскі паўвостраў, Каўказ, Сярэдняя і Ўсходняя Эўропа, Малая Азія, Манголія, Сібір [3, 4]. У Беларусі вядомы некалькі пунктаў росту ў Гарадзенскім, Ушацкім і Смаргонскім раёнах [5-7].
Месцы росту. Расце ў сухіх хвойніках, на астэпаваных схілах.
Характар росту. Трапляецца адзіночнымі экземплярамі і невялікімі групамі.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Высечка лесу, празмерныя рэкрэацыйныя нагрузкі, выпас жывёлы, гаспадарчая трансфармацыя зямель.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў гідралагічным заказніку «Крывое» ва Ўшацкім раёне, а таксама ў спецыялізаваным батанічным мікразаказніку ў Гарадзенскім раёне.
Неабходныя меры аховы. Кантроль за станам папуляцый, забарона ўказаных відаў антрапагенных уздзеянняў у месцах росту віду, абмежаванне рэкрэацыйных нагрузак, выяўленне новых месцаў росту і іх ахова, увядзенне ў культуру і рассяленне ў прыродныя экатопы.

Літ.: 1. Козловская, Парфенов, 1972; 2. Флора БССР, т. 3, 1952; 3. Флора Европейской части СССР, т. 6, 1987; 4. Охрана редких и исчезающих видов растений Молдавии, 1980; 5. Гесь, Козловская, 1963; 6. Даныя гербарыя ІЭБ АН Беларусі; 7. Блудаў (асаб. павед.).

Н.Казлоўская

Паведаміць пра недакладнасьць