Клас Базідыяльныя грыбы (Basidiomycetes), парадак Пархавікальныя (Lycoperdales), сямейства Пархавіковыя (Lycoperdaceae)
Статус. II катэгорыя. Рэдкі від, колькасць якога скарачаецца.
Значэнне ў захаванні генафонду. Галарктычны від з эўразійска-амерыканскім арэалам; малавядомы ядомы грыб (маладыя пладовыя целы), мае антыбластычныя якасці.
Кароткае апісанне. Пладовае цела вышынёй да 50-60 см, у дыяметры пляската-шарападобнае, сядзячае, каля асновы звужанае, складкаватае, са слаба развітай стэрыльнай тканкай і коранепадобным прыдаткам. Перыдый (абалонка) двухслаёвы. Экзаперыдый (вонкавы слой) тонкі, белы, паступова бурэе, у стадыі спеласці захоўваецца толькі каля асновы. Эндаперыдый (унутраны слой) тоўсты, мяккі, белы або буры, крохкі, абламваецца. Глеба (мякаць) мяккая, мясістая, губчатая, белая, з прыемным пахам і смакам, спелая аліўкава-бурая, парашкаватая. Капіліцый (ніткі для разрыхлення парашкаватай масы спелых спораў) таўстасценны, перагародчаты. Споры 3,5 х 6 мкм, шарападобныя, гладкія або шурпатыя, бура-карычневыя [1, 2].
Асаблівасці біялогіі. Грыбніца шматгадовая, пладовыя целы развіваюцца ў ліпені-верасні.
Пашырэнне. Заходняя і Паўднёвая Эўропа, Усходняя Азія, Паўночная Амерыка. У Беларусі знойдзены ў Менску і паблізу в. Амбросавічы ў Віцебскім раёне [3, 4].
Месцы росту. Узлескі лісцевых і мяшаных лясоў, паркі, палі, выганы, лугі. Расце на ўрадлівай глебе ва ўмовах умеранага ўвільгатнення.
Характар росту. Пладовыя целы трапляюцца адзінкавымі экземплярамі, вельмі рэдка па 2-3 у адным месцы.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Змена ўмоў росту пад уздзеяннем антрапагенных фактараў (зацвярдзенне глебы і г.д.).
Культываванне. Вырошчваецца ў Батанічным інстытуце Расейскай АН [5].
Прынятыя меры аховы. Не прымаліся.
Неабходныя меры аховы. Забарона несанкцыянаванага збору пладовых цел, выяўленне новых месцазнаходжанняў і арганізацыя ў месцах масавага росту спецыялізаваных мікалагічных мікразаказнікаў.
Літ.: 1. Сержанина, Яшкин, 1986; 2. Сосин, 1973; 3. Горленко и др., 1980; 4. Pilat,1958; 5. Высшие грибы..., 1973.
Г.Сяржаніна