Пунктэлія грубаватая (Punctelia subrudecta (Nyl.) Krog, 1982 [Parmelia subrudecta Nyl., Parmelia dubia (Wulf.) Schaer.])
Клас Сумчатыя лішайнікі (Ascolichenes), парадак Леканаральныя (Lecanorales), сямейства Пармеліевыя (Parmeliaceae)

Статус. I катэгорыя. Вельмі рэдкі від, які знаходзіцца пад пагрозай знікнення.
Значэнне ў захаванні генафонду. Рэлікт немаральнай флоры атлантычнага перыяду галацэну [1].
Кароткае апісанне. Слаявіна ліставатая, разеткападобная або няправільнай формы, дыяметрам 3-10 см. Утвараецца з лопасцей, якія цесна прымыкаюць або, часам, часткова налягаюць адна на адну сваімі краямі. Лопасці шырынёй да 6 мм, злёгку ўвагнутыя, з акругла выразанымі і слаба выгнутымі канцамі. Верхняя паверхня гладкая ці злёгку складкавата-маршчыністая, блакітна-зеленавата-шэрая, матавая або злёгку бліскучая, з белымі псеўдацыфеламі і сарэдыямі кропка- або шарападобнай формы, з саралямі, якіх багата развіваецца ў цэнтры, а іншы раз па краях лопасцей. Ніжняя паверхня слаявіны бледна-карычневая, з рэдкімі таго ж колеру рызінамі. Апатэцыі ўтвараюцца рэдка. Кара слаявіны ад K жаўцее; стрыжань ад K і P не мяняецца, ад C чырванее. Утрымлівае атранарын і леканоравую кіслату [2].
Асаблівасці біялогіі. Размнажаецца вегетатыўна (сарэдыямі).
Пашырэнне. Эўразія, Афрыка, Паўночная і Паўднёвая Амерыка, Новая Зеландыя, Тасманія, Аўстралія [2, 3]. Трапляецца ў Ленінградскай вобласці [1, 2], Беларусі [4, 5], на Украіне (Карпаты, Крым), Каўказе і Далёкім Усходзе [2]. У Беларусі адзначана ў Камянецкім (Белавежская пушча) [4, 5] і Мазырскім [5] раёнах.
Месцы росту. Расце на ствалах вольхі чорнай, вярбы ломкай і іншых лісцевых дрэў, пераважна ў чорнаальховых лясах і прыбярэжных вербняках.
Характар росту. Трапляецца невялікімі групамі і асобнымі экземплярамі.
Асноўныя абмежавальныя фактары. Гідрамеліярацыйныя работы і іншыя фактары, якія мяняюць гідралагічны рэжым месцазнаходжанняў.
Культываванне. Не культывуецца.
Прынятыя меры аховы. Ахоўваецца ў Белавежскай пушчы.
Неабходныя меры аховы. Забарона высечкі лесу, змянення рэжымаў увільгатнення і асветленасці, папярэджванне забруджвання асяроддзя ў месцах росту; арганізацыя ліхеналагічнага мікразаказніка ў Мазырскім раёне, пошук новых месцаў росту.

Літ.: 1. Миняев, 1940; 2. Определитель лишайников СССР, вып. 1, 1971; 3. Galloway, Elix, 1981; 4. Голубков, 1986; 5. Голубков, 1987.

У.Галубкоў

Паведаміць пра недакладнасьць