Ён [Васіль] узяў мыліцы, рэзка ўскочыў... падышоў да акна. Моўчкі пазіраў на далёкія асмужана-сінія горы, да паловы пакрытыя белымі шапкамі воблакаў (І.Мележ). Проста перад намі — высокая, зарослая лесам, панурая гара (І.Мележ). Макоўчык, які пад вечар заступіў дняваліць на канюшню, гледзячы ў бок захмараных гор, прамовіў: “Глядзі ты, там лье, як з прорвы...” (І.Мележ). На гары на крутой, на абвітай ракой, Лет назад таму сотня ці болей, Белы хорам стаяў... (Я.Купала). Спакойна спіце над затокай, Вяршыні неабсяжных гор (М.Танк). Рака бегла то лагчынаю, то паміж аграмадных, недаступных гор... (Т.Хадкевіч). Між стромкіх гор — Лугі, палі... (П.Броўка). А горы — без дрэў і без траў выглядаюць шэрымі, нават чорнымі (“Маладосць”).
2. Пра ўражанне, псіхалагічнае ўспрыняцце (гор): вабная, велічная, задумлівая, родныя (мн.), спрадвечная абалдзелыя (мн.), грозная, змрочная, маўклівая, пакутная, панурая, пачварная, праклятая, чужая.
Каўказскія горы — грозныя, чужыя і вабныя, нібы руіны велічэзных замчышч. У даляглядзе пад яркім сонцам горы колеру паленай цэглы лезуць адна на адну, выступаюць у небе мутнаватымі воблакамі ў розныя ўзоры (З.Бядуля). А горы, велічныя горы Шмат нагадалі сёння мне (П.Броўка). Ён [Любамір] углядаўся ўдалеч... любаваўся задумлівымі роднымі гарамі... (Т.Хадкевіч). Унізе чыстымі снягамі Гараць хрыбты спрадвечных гор (С.Грахоўскі). І сотні гадоў Глядзяць абалдзелыя горы На нуднае мора садоў (П.Панчанка). Сінява світання бляднела, набываючы шэра-блакітныя адценні... выразна праступалі ў далечыні цёмныя, маўклівыя горы (Т.Хадкевіч). За пакутнай за гарою Ўзнёсся явар адзінокі І ківае галавою... (Я.Купала). Панурая поўнач. Халоднае мора, Дзе бура выводзіць акорды глухія, Дзе голага лёду пачварныя горы Вартуюць сакрэты і тайны стыхіі (Я.Колас). Глухая злосць на праклятую гару падымалася ў сэрцы людзей, бо памяць аб Жывой Вадзе не забывалася (Я.Колас).
* Круча-гара.
За высокай кручаю-гарою — крылы недасяжныя твае (Я.Янішчыц).
