Апалонаўскае і дыянісійскае, тэрміны, якія прымяняў нямецкі філосаф Ф.Ніцшэ для абазначэння двух супрацьлеглых пачаткаў у быцці культуры. Увасабленнем гэтых пачаткаў служылі два старажытнагрэчаскія багі - Апалон і Дыяніс. Калі апалонаўскі пачатак сімвалізуе ўсё светлае, сузіральнае, упарадкаванае, рацыянальнае, то дыянісійскі - адпаведна цёмнае, буйное, хаатычнае, ірацыянальнае.