У Беларусі Рэфармацыя як састаўная частка эўрапейскага рэфармацыйнага руху была выклікана зменамі ў эканамічным, сацыяльна-палітычным і ідэйным жыцці Вялікага Княства Літоўскага, у тым ліку ростам гарадоў, эканамічным, культурным уздымам, фармаваннем беларускай народнасці і нацыянальнай самасвядомасці. Заахвочваннем была магчымасць стварыць у гарадах і мястэчках «сваю» танную царкву, не звязаную з духоўнай іерархіяй. У 1550-я г. пратэстанцкія абшчыны ўзніклі ў Нясвіжы, Берасці, Клецку, Ляхавічах, Койданаве, Наваградку і інш. Кальвінізм прынялі буйныя беларускія феадалы Радзівілы, Кішкі, Сапегі, Хадкевічы. У Рэфармацыю ўключыліся сярэднія і ніжэйшыя слаі насельніцтва. Важным фактарам культурнага жыцця ў краіне, асновай для Рэфармацыі была выдавецкая і літаратурная дзейнасць Францішка Скарыны. Яго кнігі сталі адной з крыніц рэфармацыйнага перакладу Бібліі. Да іх звярталіся С.Будны, М.Кавячынскі, Л.Крышкоўскі, В.Цяпінскі. Яны дэмакратызавалі свае выданні, імкнуліся пашыраць іх у беларускім асяроддзі, сцвярджалі ідэі гуманізму, верацярпімасці і асветы. Рэфармацыйны рух адыграў вялікую ролю ў падрыве ідэалагічных, палітычных, у меншай ступені сацыяльна-эканамічных пазіцый каталіцкай (часткова і праваслаўнай) царквы ў Беларусі і ва ўсім Вялікім Княстве Літоўскім. Адстойваючы свабоду розуму і навукі ад рэлігіі, станаўленне новых, секулярызаваных формаў культуры, Рэфармацыя садзейнічала развіццю рэнесансна-гуманістычных і рацыяналістычных тэндэнцый. (Гл. таксама Гуманізм, Рацыяналізм).
Паведаміць пра недакладнасьць
