У 1983 скончыў філялягічны факультэт БДУ, у 1986 - асьпірантуру пры інстытуце мовазнаўства Акадэміі Навук. З 1990 выкладаў у Менскім дзяржаўным пэдагагічным інстытуце (цяпер Беларускі дзяржаўны пэдагагічны ўнівэрсытэт). З 1990 працуе выкладчыкам у Беларускім гуманітарным ліцэі;таксама з 1990 працуе ў гістарычным часопісе «Спадчына», цяпер - намесьнік галоўнага рэдактара. Тэматыка асноўных дасьледаваньняў В. - спроба сучаснай нармалізацыі беларускага правапісу [2].
У 1979 стаўся адным з заснавальнікаў «Майстроўні», якая дзейнічала да 1984. У 1979-1985 уваходзіў у выдавецкую суполку, якая падпісвалася калектыўным псэўданімам «Беларуская Талеранцыйная Грамада». У 1985 - адзін з заснавальнікаў Клюбу імя Ў.Караткевіча. У 1986-1989 у «Талацэ». У 1986-1990 уваходзіў у групу «Незалежнасьць». У 1988-1989 у Канфэдэрацыі Беларускіх Моладзевых Суполак. Зь першых дзён (ад утварэньня Аргкамітэту ў 1988) - у БНФ. Адзін з аўтараў тэксту праграмы БНФ.
З 1995 кіруе Цэнтрам «Супольнасьць». У 1999 абраны старшынём Рабочай групы Асамблеі Дэмакратычных Няўрадавых Арганізацыяў Беларусі.
З 1980 кантактуе з дэмакратычнымі асяродкамі Ўкраіны, з 1987 - з дэмакратычнымі сіламі Летувы [1].
У 1980 разам з С.Дубаўцом і С.Сокалавым выдаваў пазацэнзурны літаратурны і палітычны часопіс «Люстра дзён» (выйшла 4 нумары), які падпісваўся калектыўным псэўданімам «Беларуская Талеранцыйная Грамада»; большасьць тэкстаў рыхтаў В. [3:30]. У 1986-1987 разам з С.Дубаўцом і А.Бяляцкім выдаваў самвыдавецкі часопіс «Бурачок», які выклікаў пільную ўвагу КГБ [3:23-25]. З 1990 па 1993 уваходзіў у склад рэдакцыі «Навінаў Беларускага Народнага Фронту «Адраджэньне» [3:98-99]. Рэгулярна друкаваўся ў газэце «Свабода».
В. адчуваў на сабе прэсінг з боку недэмакратычных уладаў Беларусі. 13.06.1984 быў затрыманы за ўдзел у мітынгу пратэсту супраць зносу будынка тэатру 19 ст. у Менску (каля кансэрваторыі). Раніцай 27.04.1996 пасьля «Чарнобыльскага шляху» быў затрыманы ў двары свайго дому. В. у знак пратэсту абвясьціў галадоўку і быў выпушчаны праз чатыры дні пад падпіску аб нявыезьдзе [4:134]. У сувязі з падзеямі 25.03.1996 супраць яго была пачатая крымінальная справа, якая працягнулася ажно да 1998. В. абвінавачвалі ва «ўціску работнікаў міліцыі». У 1997 быў на суткі затрыманы за ўдзел ў антыінтэграцыйнай акцыі (02.04.1997) і аштрафаваны.
Для В. заўсёды «ідэал незалежнай і некамуністычнай Беларусі быў адным цэлым» [6:202].
Кр.: 1. ANH, F-3.
Тв.: 2. Правапіс. Спроба сучаснае нармалізацыі // Спадчына. 1995, № 5. С. 247-288; 3. Пра герб і сьцяг. - Менск, 1993.
Літ.: 4. Менская вясна 1996. Кроніка, дакумэнты, сьведчаньні. - Менск, 1996; 5. Пазацэнзурны пэрыядычны друк Беларусі (1971-1990). Каталёг. - Менск, 1998; 6. Уліцёнак А. Іншадумцы = Мыслящие иначе. - Менск, 1991.
Ірына Кашталян, Алег Дзярновіч
