давеку, прысл. До глубокой старости, до конца дней своих. Плыць бы нам, маракам, плыць праз ночы і дні, каб давеку матроскай не чуць цішыні. Зарыцкі. Шматгалосая…

дакоскі, -ак, адз. няма. Окончание косьбы. Хай Нача серабрыцца між імшарын, злы лістабой не правіць хай дакоскі... Зуёнак.

дакупіцца, зак. Купить что-либо с трудом. Мог бы і гаршка аплесці - цяпер жа новага мо не дакупішся - і іншае што мог бы зрабіць. Лобан. Гутарку мужчыны пачыналі…

дапытнік, -а, м. Человек, проводящий допрос. Глянуўшы на старога, ён [Сурвільчык] выйшаў, і на яго месца ўвайшоў другі дапытнік. Чорны.

дарэктар, -а, м., уст. Домашний учитель. І кончыў [бацька] тым: лепш к сабе ў хату - не трэба й кланяцца Яхіму - наняць дарэктара на зіму, ну хоць бы Яську Базылёва.…

даспяліць, зак. Довести до зрелости. А во глядзі: у вусіках яно [сонца] іскрыцца, даспеліць зярняткі ў коласе, а ён дасць нам мукі на бліны. Бялевіч. Зямля даспяліла…

дашчанік, -а, м., разм. Строение, сбитое из досок. Дашчаніку стаяць сярод муроў, - хай будаўніцтва летапісам будзе з аўтографамі рупных муляроў, падсобнікоў…

дзедаваць, незак. Участвовать в обряде поминания покойников. А памятаеш, у тых, бывала, што за стол дзедаваць сядуць, сабе кожнаму сем'яніну ветла моргае лямпа,…

дзедзіч (дзедзіц), -а, м. Наследник дедовского имения, поместья, двора; владелец имения, полученного в наследство от предков. А ён, магнат насупроць мяне, дзедзіч, старога…

дзейкаць, незак., абл. Разносить молву, пускать слухи. - Ат, можа і няпраўда гэта зусім. Мала што дзейкаюць людзі. Зарэцкі. ...Бабкі, дрэмлючы на лавах, перахрысцяцца…

дзеравяшкі*, -ак, адз. няма. Обувь, выдолбленная из куска дерева, или на деревянной подошве. Яна [Эльзі] праляскала некалькі крокаў па непадмеценым бруку маленькімі…

дзірван*, -у, м. Непаханая земля, густо поросшая травой. Мартын Рыль, апёршыся на локаць, ляжыць на баку на прагрэтым дзірване. Колас. Белая вопратка дзірваноў,…

дзірванець, незак. Порастать травой. Ён усё часцей і часцей прыходзіў пад дзічку, глядзеў, як больш і больш пад ёю дзірванее зямля. Чорны. А абшары гэтыя паміж…

дзічка*, -і, ж. Плод дикого дерева (яблони, груши и т.д.). Сівы дзед мой, пан з сям'і мужыцкай, гэтак дзіўна ўнучку гадаваў, сыпаў шчодра ў прыполік дзічкі,…

дзічыха, -і, ж. Самка дикого кабана. Дзік ходзіць з дзічыхай, за ім - табун воўчы. Купала.

дзюбаты (дзюбасты), -ая, -ае. С большим клювом; похожий на клюв. ...Ядловец быў повен чорных ягад, дзюбастая птушка кінулася ў куст... Чорны. Адзін спазніўся той парой…

дзядзіна, -ы, ж. Жена дяди. ...Тое лепшае чалавецка-беларускае, што ўзгадавала ва мне сям'я (не ўся сям'я наша, а мама, дзядзіна, цётка, дзед, дзядзька і яшчэ…

дзядзінец*, -нца, м. Огороженный двор вокруг какого-либо строения. Прайшоўшы праз невялічкі, абгароджаны дзядзінец, абросшы густа крапівою і палыном, ён увайшоў…

дзядзькаванне, -я, н. Старый обычай беларусских панов отдавать своих сыновей на воспитание в крестьянские семьи. Стары Вежа прытрымліваўся старых звычаяў і загадаў…

дзяды*, -оў, адз. няма. Древний обряд поминания умерших; день этого поминания. Каб успакоіць бацькаву душу, чатыры разы на год спраўлялі «дзяды», на радаўніцу…