1 Амфібіі, або земнаводныя. Навуцы вядома больш як 3000 сучасных відаў амфібій, якія займаюць асаблівае месца ў жывёльным свеце. Лічаць, што яны першыя сярод жывёл, якія поўзаюць,… 2 Вераценніцавыя (Anguidae). Сямейства рэптылій падатрада яшчаркі (Sauria). Амаль для ўсіх відаў яго характэрна змеепадобнае цела і адсутнасць канечнасцей. Цела ўкрыта… 3 Вужападобныя змеі, або вужовыя (Colubridae). Самае вялікае сямейства рэптылій, якое ўключае больш за палову (больш за 1,5 тыс. відаў) прадстаўнікоў падатрада змей (Ophidia або Serpentes).… 4 Гадзюкавыя (Viperidae). Сямейства рэптылій падатрада змей, якое налічвае каля 60 відаў са складаным ядазубным апаратам. На моцна ўкарочанай верхнясківічнай косці… 5 Дзвіназаўры (Dvinosaurus), род выкапнёвых амфібій, упершыню выяўленых у верхняпермскіх адкладах на р. Малая Паўночная Дзвіна (адсюль назва). Даўжыня цела каля 1 м,… 6 Катласія (Kotlassia), род вымерлых амфібій падкласа батрахазаўраў. Вадзіліся ў позняй пермі. Мелі даўжыню цела каля 1,2 м, плоскі шырокі і ўкарочаны чэрап. Зубы… 7 Квакшы (Hylidae). Адно з буйнейшых сямействаў амфібій падатрада працэльных. Прадстаўнікі гэтага сямейства маюць дыскападобныя расшырэнні на кончыках пальцаў,… 8 Круглаязычныя (Discoglossidae). Прадстаўнікі гэтага сямейства амфібій адносяцца да падатрада апістацэльных, характэрнай рысай якога з'яўляюцца заднеўвагнутыя і выпуклыя… 9 Лантаназух (Lanthanosuchus), род выкапнёвых земнаводных падкласа батрахазаўраў, які існаваў у познапермскую эпоху. Вядомы адзіны від - лантаназух Ватсана. Меў акруглы… 10 Мастадонзаўры (Mastodontidae), сямейства гіганцкіх вымерлых земнаводных надатрада лабірынтадонтаў. Даўжыня цела да 5 м, галава непрапарцыянальна вялікая, трохвугольнай… 11 Платыёпс (Platyops), род выкапнёвых земнаводных, якія вадзіліся ў познапермскую эпоху (ад 255 да 230 млн. гадоў назад). Даўжыня цела гэтых жывёл каля 1 м, морда… 12 Прэснаводныя чарапахі (Emydidae). Самае шматлікае (каля 80 відаў) сямейства рэптылій падатрада скрыташыйных чарапах (Cryptodira). Характэрная асаблівасць - уцягванне галавы… 13 Рэптыліі, або паўзуны. Пры ўсёй відавой разнастайнасці (больш за 7000 відаў) сучасныя рэптыліі - гэта толькі разрозненыя рэшткі вялікага класа жывёл, што працвітаў у мезазойскую… 14 Сапраўдныя жабы (Ranidae). Прадстаўнікі гэтага сямейства амфібій, якое ўключае 20 родаў і амаль 600 відаў, адносяцца да падатрада дыплазіяцэльных. Часцей за ўсё першыя… 15 Сапраўдныя рапухі (Bufonidae). Амфібіі гэтага сямейства адносяцца да падатрада працэльных. Для іх характэрна наяўнасць 5-8 пярэднеўвагнутых (працэльных) тулаўных пазванкоў,… 16 Сапраўдныя саламандры (Salamandridae). Адзінае, хоць і адно з самых буйных (14 родаў, 50 відаў), сямейства хвастатых амфібій. Распаўсюджаны ў Эўразіі, Паўночнай Афрыцы і Паўночнай… 17 Сапраўдныя яшчаркі (Lacertidae). Сямейства рэптылій, якое апісана раней за іншых прадстаўнікоў амаль 4-тысячнага падатрада яшчарак. Сапраўдным яшчаркам уласціва падоўжанае… 18 Сеймурыя (Seymuria), род выкапнёвых земнаводных падкласа батрахазаўраў. Рэшткі выяўлены каля г. Сеймур (Сімор, штат Тэхас, ЗША) у ніжняпермскіх адкладах. Гэта… 19 Сістэматыка амфібій. Амфібіі складаюць самастойны клас пазваночных жывёл, якія адыгралі каласальную ролю ў эвалюцыі наземных пазваночных. У апошнія дзесяцігоддзі ў сувязі… 20 Сістэматыка рэптылій. Нягледзячы на надзвычай вялікую колькасць відаў вымерлых старажытных паўзуноў, іх сучасная разнастайнасць застаецца значнай (паводле апошніх ацэнак больш…
