1 Заафор (грэч. izophoros - які ідзе вакол), фрыз, размешчаны знадворку будынка, апаясвае яго неперарыўнай стужкай. Заафорныя фрызы атрымалі асаблівае пашырэнне… 2 Закамара, паўкруглае ці кілепадобнае завяршэнне вонкавага боку сцяны будынка, якое па форме адпавядае скляпенню. У залежнасці ад колькасці скляпенняў фасад будынка… 3 Залатая прапорцыя, гл. Залатое сячэнне. 4 Залатое сячэнне (залатая прапорцыя), 1. Дзяленне адрэзка прамой на дзве часткі так, што большы адрэзак адносіцца да меншага, як увесь адрэзак да большай часткі. 2.… 5 Замак (польск. zamek), комплекс ці асобнае ўмацаванае збудаванне, абкружанае сценамі, вежамі, равамі, валамі. З. узводзіліся звычайна ў месцах, найбольш прыстасаваных… 6 «Замілаванне», тып, схема выяўлення ў абразах Маці Боскай з дзіцем, калі галава Хрыста датыкаецца да галавы маці. Назва паходзіць ад грэч. Eleusa - Міласцівая. 7 Застаўка, 1. У кніжнай графіцы невялікая арнаментаваная ці выяўленчая кампазіцыя, якая вылучае ці ўпрыгожвае пачатак вызначанага раздзела рукапіснай або друкаванай… 8 Збан, гліняная пасудзіна з выцягнутым тулавам, пукатымі бакамі, звужаным горлам, дзюбкай і ручкай. Выкарыстоўваецца для захоўвання вадкіх прадуктаў (радзей… 9 Збор, рэфармацкая царква, тып культавага збудавання, пашыраны ў Беларусі, Польшчы, Летуве ў 16 - першай пал. 17 ст. З. узводзіліся з дрэва, каменю, цэглы;… 10 Званіца, у культавай архітэктуры славян асобнае збудаванне ці частка храма ў выглядзе вежы, у якой размяшчалі званы. У Беларусі З. вядомы з 11-13 стст.; дадаткова… 11 Звеставанне, гл. Дабравешчанне. 12 Звод, рэдакцыя, варыянт кананічна замацаванай іканаграфічнай схемы ці тыпу выяўлення; сукупнасць найбольш важных кампазіцыйных, пластычных, каларыстычных асаблівасцей,… 13 Зграфіта (графіта; іт. sgraffito, graffito - літаральна выдрапаны), від манументальнага жывапісу, прынцыпы і тэхніка якога заснаваны на прадрапванні спецыяльнымі… 14 Зікурат, ступеньчатая піраміда-вежа з культавым збудаваннем на верхняй пляцоўцы (ад старашумерскага «нябесная вяршыня»). З. былі пашыраны ў архітэктуры старажытнага… 15 Злепак, дакладнае ўзнаўленне якога-небудзь прадмета, твора скульптуры. Звычайна З. адліваюць з гіпсу ў форме, знятай з арыгінала. Выкарыстоўваюцца ў музейнай… 16 Злотніцтва, выраб рэчаў з каштоўных металаў, від ювелірнага мастацтва; у Беларусі найбольшае пашырэнне атрымала ў 12-18 стст. У З. ужываюцца ліццё, коўка, чаканка,… 17 «Знаменне» (ад стар.-слав. знаменїе - з'ява, з'явішча, знак, пячатка), у мастацтве іканаграфічны тып (гл. Іканаграфія) выяўлення Маці Боскай з немаўлём Ісусам (паказваецца… 18 Зруб, сцены драўлянага збудавання, складзеныя з бярвён, брусоў, злучаных у чатырохвугольныя ці іншай формы вянцы.
