жабрак, той, хто жыве з міласціны. жабрак м., жабрачка ж. — паўн.-зах. з., Слуц. р., Пруж., Бяроз., Берасц., Стол., Лаг., усх.-маг. р., Віц. р., Гом. р., Нараўл.…

жаласлівы, схільны да жаласці, спачування; спагадлівы, чуллівы. жаласнік м., жаласніца ж. — Віц. р., Лаг. (Каспяровіч, Насовіч, Варлыга), жаласны прым. — Віц. р.…

жанчына, асоба, па полу супрацьлеглая мужчыну. жанчына ж., жанчынка ж. памянш. — Віц. р., Чэрв. р., Глыб., Пух., Гл., Буда-Каш., Ветк. (СЦБ, Мат. Гом., ГЧ, Каспяровіч,…

жанчына, якая скасавала шлюб разводка ж. — Віц. р., Зах.-бран. р., Смален. р., Зэльв., Маз., Добр., Хойн. (Мат. Гарадз., Мат. Гом., ГЧ, Дабравольскі, Каспяровіч, Насовіч, Растаргуеў),…

жанчына, якую пакінуў муж пакіданка ж. — Кобр., Іван., Стол., Лун., Кам., Драг. (ТС, ЖНшС, ДСБ, Шаталава, Мат. Гом., Мат. апыт.), пакідачка ж. — Браг. (Мат. Гом.), покідэнка ж.…

жанчыны бабы мн. — Слаўг. (ГЧ), бабы мн. — зах.-пал. г. (Мат. апыт.), жанкі мн. — Стол. (Мат. апыт.), скудзельніцы мн. 'зборышча жанчын пры прадзенні' — Карэл.…

жарнасек, спецыяліст па насечцы жорнаў. жарнасек м. — Віц. р. (Каспяровіч), жарнаклёў м. — Лаг. (Варлыга), жарнаўшчык м. — Жлоб., Рэч., Ветк. (Мат. Гом.).

жартаўлівы, схільны да жартаў, ахвочы пажартаваць. жартаўлівы прым. — зах. з., спарадычна паўдн.-усх. з., Кобр. (ЛАБНГ, СПЗБ, ЖНС), жартулівы прым. — Шчуч., Лід.,…

жвавы, поўны жыццёвых сіл, бадзёры, рухавы. жвавы прым., жвалы прым. — Чэрв. р., Лоеў. (Шатэрнік, Янкова), брыжкі прым. — Стол. (ТС), кідлы прым. — Лаг. (ЖС),…

жнец, той, хто жне ўручную, сярпом. жнец м. — зах.-пал. г., гарадз.-бар. г., паўдн.-усх. з., паўн. р., Беластоц. р. (ЛАБНГ, СПЗБ, ТС, Мат. Гарадз.), жанец…

жонка, жанчына ў адносінах да мужа. жонка ж., жоначка ж. памянш. — агульн. (СПЗБ, ТС, ГЧ, Мат. дыял. сл., Каспяровіч, Кучук, Насовіч, Станкевіч, Цыхун, Шатэрнік,…

жонка дзядзькі дзядзіна ж. — агульн. (акрамя ўсх.-пал. р.), Зах.-бран. р. (ЛАБНГ, СПЗБ, ГЧ, ЖНС, ЖНшС, ДСБ, Мат. дыял. сл., Мат. Гарадз., Бялькевіч, Варлыга, Каспяровіч,…

жорсткі, суровы; бязлітасны, неміласэрны. азіят м. — Віц. р., Лельч. (Каспяровіч, Кучук), ваўкалака м. і ж., канарэз м. — Гл. (Янкоўскі), гад м. — Лаг. (Варлыга),…

жоўць, вадкасць, якую выдзяляе печань. жоўць ж. — агульн., Смален. р. (ТС, Каспяровіч, Насовіч, Дабравольскі, Мат. апыт.), жоўч ж. — Кам., Зах.-бран. р. (ЖНшС,…

жулік, злодзей, які займаецца дробнымі кражамі, ашуканец. жулік м. 'махляр, прайдзісвет, ашуканец' — Гарадз. (Цыхун), жулябія зб. — Мсцісл. (Юрчанка), жульман…

жывот, частка цела чалавека, у якой знаходзяцца печань, страўнік, кішэчнік, селязёнка і іншыя органы. жывот м. — агульн., Смален. р. (ЛАБНГ, АЛА, ТС, СПЗБ,…

жыла, крывяносны сасуд. жыла ж., жылы мн. — спарадычна агульн. (ЛАБНГ, ТС, Мат. Гарадз., Шатэрнік, Станкевіч), жыліна ж. — Бял. (Яўсееў), жылле н. зб. — Мядз.,…

жыхар, той, хто пражывае дзе-н., насельнік. жыхар м. — Смален. р., Пол. (Станкевіч), жыцель м. — Чач. (ГЧ), жылец м., жыліца ж. — мясц. (Насовіч); чалавек,…

жыхары гарадоў гарадзяне мн. — зах.-пал. г. (Мат. апыт.), гарадскі прым. м. — агульн. (Мат. Гарадз., Юрчанка, Мат. апыт.), мескі прым. м. — мясц. (Насовіч), меські прым.…

жыхары мястэчак местачковы м. — Чэрв. р. (Шатэрнік, Насовіч), мяшчане мн., мешчанін м., мяшчанка ж. — Зэльв., Гл., Драг., Стол., Жытк. (Янкоўскі, Сцяцко, ТС, Мат. апыт.).…