1 Аалта Алвар (1898-1976), фінскі архітэктар. Адзін з буйнейшых архітэктараў 20 ст. Скончыў Тэхналагічны інстытут у Хельсінкі (1923). Працаваў у розных краінах свету… 2 Абеляр П'ер (каля 1079 - 1142), французскі філосаф, багаслоў, паэт. Вучыўся ў Шартры і Парыжы. Амаль усё жыццё пераходзіў з адной школы або кляштара ў іншыя. Каля… 3 Аберацыйнае дэкадаванне, тэрмін, які ўведзены вядомым італьянскім пісьменнікам, культуролагам У.Эка для абазначэня выпадку, калі паведамленне, што было закадавана з дапамогай… 4 Абраз (ікона), у хрысціянстве жывапісная або рэльефная выява божастваў, святых, рэлігійных сюжэтаў. Вытокі ўшанавання А. можна вывесці з першабытнага фетышызму.… 5 Абстрактнае мастацтва (ад лац. abstractio - адцягненне), беспрадметнае мастацтва, мастацтва, якое захоўвае відавыя і тэхнічныя прыкметы і сродкі, выпрацаваныя выяўленчымі мастацтвамі… 6 Абстрактны экспрэсіянізм, плынь у абстрактным жывапісе. Узнікла ў пачатку 1940-х г. пад непасрэдным уплывам эстэтыкі сюррэалізму і выпрацаваных ім прыёмаў псіхічнага аўтаматызму.… 7 Абстракцыя мастацкая, спосаб мастацкага мыслення і пабудовы вобразу рэальнасці ў мастацтве. Прадугледжвае адмаўленне другараднага і акцэнтацыю ўвагі на найбольш значных рысах… 8 Абстракцыянізм (ад лац. abstractus - адцягнены), кірунак у мастацтве 20 ст, у якім твор заснаваны выключна на фармальных элементах (лінія, колеравая пляма, адцягненая… 9 Абсурду драма (ад лац. absurdus - недарэчны), плынь у заходнеэўрапейскай драматургіі і тэатры другой паловы 20 ст. Найбольш вядомыя творы А.д. - «У чаканні Гадо» С.Бекета,… 10 Авангардызм (ад франц. avantgardisme - пярэдні край, перадавы атрад), агульнае паняцце, якое аб'ядноўвае эксперыментальныя пошукі ў мастацтве 20 ст. Поўнасцю адмаўляе… 11 Аверынцаў Сяргей Сяргеевіч (н. 1937), расейскі літаратузнавец, культуролаг, публіцыст, перакладчык, біблеіст. Асноўныя працы прысвечаны гісторыі антычнай (грэчаскай, усходняй) і… 12 «Авеста», старажытнаіранскі рэлігійны помнік; у зараастрызме - збор свяшчэнных кніг. Узнікла, магчыма, у першай палове 1 тыс. да н.э. Тэкст быў канчаткова кадыфікаваны… 13 Аганальнасць (ад грэч. agon - барацьба, спаборніцтва), спецыфічная рыса старажытнагрэчаскай культуры. Азначае нястрыманае імкненне грэкаў да спаборніцтваў у розных… 14 Агенты (суб'екты) культуры, індывіды, групы, установы, якія спрыяюць стварэнню, развіццю, распаўсюджванню, захаванню і перадачы культурных каштоўнасцей і прадуктаў. Да іх ліку традыцыйна… 15 Агіяграфія (ад грэч. hagios - святы + графія), від царкоўнай літаратуры пра жыццё кананізаваных духоўных або свецкіх асоб. Узнікла ў Рымкай імперыі, пашырылася ў… 16 Агні (літар. «агонь»), у ведыйскай і індуісцкай міфалогіі бог агню, хатняга ачага. А. - галоўны сярод зямных багоў; з'яўляецца персаніфікацыяй свяшчэннага… 17 Адамовіч Алесь (1927-1994), беларускі пісьменнік, літаратуразнавец, крытык, грамадскі дзеяч. Член-карэспандэнт АН Беларусі (1980), доктар філалагічных навук (1962),… 18 Адаптацыя (ад лац. adaptare - прыстасоўваць), працэс прыстасавання індывіда або групы людзей да знешніх абставін іх жыццядзейнасці. У працэсе фізічнай А. чалавек… 19 Адметнасць культурная, сукупнасць рыс, прыкмет, якія адрозніваюць адную культуру ад другой. А.к. праяўляецца ў спосабах будаўніцтва жылля, асаблівасцях вырабу прадметаў працы,… 20 Адорна Тэадор (1903-1969), нямецкі сацыёлаг і філосаф, музыказнаўца; прадстаўнік франкфурцкай школы. З 1949 прафесар універсітэта (Франкфурт-на-Майне), з 1953 кіраўнік…
