Вытокі беларускага тэатральнага мастацтва - у старажытных народных святах, абрадах, рытуальных дзеяннях, карагодах, гульнях. Першымі прафесійнымі беларускімі акцёрамі былі скамарохі, якія выступалі ва ўсіх відах фальклорнага Т. У 16 ст. ўзнік лялечны Т. - батлейка. З 17 ст. вядома народная драма, якая сінтэзавала ўсе формы народнага Т. і атрымала пашырэнне ў наступныя стагоддзі. Унікальнай з'явай быў т.зв. «прыгонны тэатр», які складаўся з асабіста залежных ад феадалаў сялян. У першай палове 18 ст. пачалі дзейнасць прыватныя гарадскія і маёнткавыя Т., некаторыя з якіх (Нясвіжскі тэатр Радзівілаў, Шклоўскі тэатр Зорыча, тэатры ў Слуцку, Слоніме, Магілеве і інш.) дасягнулі прафесійнага ўзроўню. У сярэдзіне 19 ст. рабіліся спробы стварыць беларускую прафесійную драматургію і нацыянальны Т. (пастаноўка спектакля «Сялянка», 1852, у якім было сінтэзавана драматычнае, вакальнае і танцавальнае мастацтва). У пачатку 20 ст. шырокае распаўсюджанне атрымалі беларускія вечарынкі, якія садзейнічалі ўзнікненнню першага прафесійнага тэатра ў Беларусі - Першай беларускай трупы І.Буйніцкага. Значны ўклад у развіццё Т. ўнеслі створаныя ў 1917 Першае беларускае таварыства драмы і камедыі і ў 1920 - Беларускі дзяржаўны тэатр (цяпер Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Я.Купалы). Самабытнасцю вызначаўся вандроўны творчы калектыў, які ў 1920 быў створаны Ў.Галубком. У 1920-я г. беларускі Т. развіваўся ў рэчышчы палітыкі беларусізацыі. У 1933 быў створаны Дзяржаўны тэатр оперы і балета Беларусі. У 1930-я г. многія тэатральныя дзеячы падпалі пад рэпрэсіі, пераследаванні, у 1937 расфармаваны Трэці беларускі тэатр. У той жа час узнікалі новыя калектывы ў абласных цэнтрах, а таксама калгасна-саўгасныя Т. У даваенны перыяд сярод найбольш удалых пастановак былі п'есы пра гістарычнае мінулае («Бацькаўшчына» К.Чорнага, «У пушчах Палесся» Я.Коласа і інш.), на тэмы фальклору («Несцерка» В.Вольскага), пастаноўкі класічнай драматургіі («Паўлінка» Я.Купалы, «Беспасажніца» А.Астроўскага, «Скупы» Ж.Б.Мальера і інш.). Сапраўднай падзеяй стала пастаноўка сатырычнай камедыі К.Крапівы «Хто смяецца апошнім». Пасля вайны пашырыліся стылявыя пошукі, абнаўлялася і ўзбагачалася вобразная палітра спектакляў. Дабратворны ўплыў на тэатральнае мастацтва аказала ў 1960-1990-я г. драматургія А.Макаёнка, У.Караткевіча, М.Матукоўскага, А.Петрашкевіча, А.Дударава і інш. Плённа працавалі майстры старэйшага пакалення (Г.Макарава, С.Станюта, З.Стома і інш.), прыйшло новае пакаленне таленавітых акцёраў (Г.Аўсяннікаў, Г.Гарбук, М.Захарэвіч, Л.Давідовіч і інш.) і рэжысёраў (І.Раеўскі, Б.Луцэнка, В.Мазынскі, М.Пінігін). У канцы 20 ст. атрымалі пашырэнне мастацкія пошукі, творчыя эксперыменты, узмацніліся авангардысцкія, постмадэрнісцкія тэндэнцыі ў тэатральным мастацтве.
Паведаміць пра недакладнасьць
