вочап
доўгі як вочап. Маладз. Пра надта высокага чалавека або доўгі прадмет. Гілевіч, 27.

вочка
малая як рыб'я вочка. Памянш. Ушацк. Пра вельмі маленькі прадмет. Барадулін, 122.
маленькі як козья вочка. Памянш. Лаг. Высл., 357. Тое ж.
як рыбеччае вочка. Памянш. Лоеў. Янкова, 142. Тое ж.
як з вочка вырваны. Памянш. Шарк. Пра вельмі падобнае да бацькоў дзіця. КВДУ.

вош
блішчаць як вош на блясе. Мядз. Пагардл. Пра нешта непатрэбна заўважнае. Высл., 287.
выкаблучвацца як вош на грабянцы. Астр., Гом., Лід., Пін. Асудж. Зневаж. Пра непрызваітыя паводзіны людзей. ФА; АВНЛ; Даніловіч 2008, 136; Нар. скарбы, 142.
вылазіць як вош на лоб. Івац., Рэч. Пагардл. Пра чалавека, які хоча беспадстаўна паказацца, вылучыцца. Pietkiewicz, 399; ЗЗайкі.
дакучаць як вош у кажусе (сарочцы). Ваўк. п., Слон. Пагардл. Пра вельмі дакучлівага, непрыемнага чалавека. Federowski, 75; Высл., 310.
задавацца як вош на грэбені. Івац. Зласл. Пра пустую ганарлівасць, фанабэрыстасць каго-н. ЗЗайкі.
надуцца як вош на марозі. Ваўк., Гродз., Бераст. Пагардл. Пра нейчыя спробы паказацца важным, значымым. Сцяшковіч, 614; Санько, 155; Даніловіч, 216.
круціцца як вош на засланцы. Свісл. Іран. Здзекл. Пра пастаянны, несупынны рух, які хутка скончыцца, бо кінуць у агонь. Даніловіч, 216.
лезці як вош на каўнер. Маст. Асудж. Пра настойлівае, настырнае імкненне чалавека да пасады, цёплага месца і да т. п. Даніловіч, 216.
лезці (пнуцца) як вош пад (на) струп. Мядз., Слон., Брасл., Астр. Іран. Высл., 340; Янк., Пар., 94; СПЗБ 1, 332; Даніловіч, 217. Тое, што лезці як вош на каўнер.
надуцца як вош на кажусе. Ваўк. Насмешл. Federowski, 195. Тое, што надуцца як вош на марозі.
надуцца як салдат на вош. Дзярж. Насмешл. Пра нейчае пагардлівае, зневажальнае да каго-н. стаўленне. ФА.
Не дае спаць чужы грош як вош. Слуцк. Прык. Пра неспакой зайздроснага чалавека з-за чужога багацця. Сержпутоўскі 1999, 126.
прыгрэцца дзе як вош за каўняром. Люб. Іран. Пра становішча ўтрыманца, прыжыванца. ФА.
сунуцца куды як вош. Шальч. Іран. Пра імкненне чалавека куды-н. пралезці. СПЗБ 5, 18.
сядзець дзе як вош пад струпам. Навагр., Шчуч. Іран. Пра ціхае, спакойнае прабыванне чалавека дзе-н. Даніловіч, 217.
такая праўда як вош кашляе. Гом., Бераст. Іран. Пра абсалютную няпраўду. ПП 2, 314; Даніловіч 2010, 91.
трымацца як вош за кажух. Рэч., Брэсц. Іран. Пра моцнае трыманне каго-н. за добрую пасаду, прыбытак і г. д. Pietkiewicz, 368; ЛЦ, 20.
трэба як вош на лобе. Іран. Пра нешта абсалютна непатрэбнае. Ройзензон, 78.
чапурыцца як вош на марозі. Гродз. Кплів. Цыхун, 164. Тое, што надуцца як вош на марозе.
набрацца як сабака (цюцька) вошай. Гл. сабака.
спаўзацца як вошы на струп'е. Мін., Чэрык. Іран. Пра хуткі збор звабленых на спажыву людзей. ЛЦ, 53.
уеліся злыдні як вошы ў цела. Пра заняпад гаспадаркі, няшчасці ў сям'і. Высл., 403. ≺ Злыдні - увасабленне напасці, бяды, нягоды, якія, паводле даўніх народных павер'яў, «нападаюць» на чалавека, яго сям'ю, гаспадарку.
узяцца за дзела як вошы за цела. Вілен., Касц., Жлоб. Жарт. Пра працу, якая вымагае сумесных высілкаў. Sielicki, 157; Нос., 167; Высл., 404; ТС 1, 147.

вугал
трэба як пяты вугал у хаце. Дзятл. Іран. Пра нешта зусім непатрэбнае. Даніловіч, 243.
чухацца як свіння аб вугал (плот, пад плотам). Гл. свіння.
аглядацца як воўк каля вуглоў цындаючы. Гл. воўк.

вугалёк
чорны як вугалёк. Памянш. Мсцісл. Пра некага вельмі чорнага і невялічкага. Юрчанка, 180.

вугалёчак
як вугалёчак. Памянш.-ласк. Мсцісл. Юрчанка, 180. Тое, што чорны як вугалёк.

вугаль
чорны (счарнець) як вугаль. Клецк., Слон., Краснап. Пра нешта альбо некага вельмі чорных. Высл., 418; Бялькевіч, 91.
бегаць як з вуглямі ў нагавіцах. Слон. Іран. Пра панічную мітусню кагосьці. Высл., 285.

вуголіна
обгорэць як вуголіна. Жытк. Пра насычаны, інтэнсіўны загар чалавека. ТС 3, 221.

вуголле
сядзець як на вугаллі. Мсцісл. Пра неспакойнае, нястрыманае сядзенне, калі што альбо трывожыць, альбо нечага чакаеш. Бялькевіч, 113.
Благі чалавек - што вуголле: або апячэ, або абмарае. Прык. Пра благія наступствы кантактавання з нядобрым чалавекам. Янкоўскі, 174.
гарэць як вуголле. Слуцк. Пра гарэнне чаго-н. без полымя. Сержпутоўскі 1999, 42.
Паклёп (плёткі) як вуголле: калі не абпаліць, то запэцкае. Мін. Прык. Пра непрыемныя, адмоўныя вынікі абгаворвання для чалавека. ЛЦ, 46; ПП 2, 396.
чорны як вуголле. Лоеў. Пра нешта насычана чорнае. БД, 98.
як на гарачым вуголлі. Пра паводзіны чалавека, які нечым моцна занепакоены, нечага чакае, перажывае. БПФС, 51.
прыпячы як раку на вуголлях. Гл. рак.

вуда
Нож як вуда, да рэзаць ім худа. Прык. Пра чалавека, які ў гутарцы кпіць з іншых, але сам у рабоце няўмелы і лянівы. Нос., 115; Крэмнеў, № 805.
п'яныя як вуда: ківень, ківень. Пух. Няўхв. Пра няроўную паходку п'яных. СПЗБ 1, 333.
роўна ісці як вуда. Чэрв. Іран. Пра асаблівасці паходкі п'янага. СПЗБ 1, 333.
як вуда ўбакі хадзіць. Ушацк. Насмешл. Барадулін, 112. Тое, што роўна ісці як вуда.
ногі як вуды. Бар. Няўхв. Пра доўгія худыя ногі. СПЗБ 1, 333.
пайсці як з вуды. Навагр. Пра хуткае, шпаркае перамяшчэнне каго-н. Даніловіч, 225.

вуж
выкручвацца як вуж. Няўхв. 1. Пра немагчымасць спакойна пабыць, уседзець на адным месцы. 2. Пра занятак, клопаты чалавека, якія патрабуюць шмат сіл. 3. Пра няшчырыя, падманныя паводзіны чалавека. Янк., Пар., 29; Санько, 120.
вярцецца як вуж у вілах. Свісл. Сцяшковіч, 614; Санько, 148. Тое, што выкручвацца як вуж 3.
жылаву ек вуж. Жытк. Пра жылістага хударлявага мужчыну. ТС 2, 71.
круціцца (віцца, звівацца) як вуж [ушчымлены]. Янк., Пар., 88. Тое, што выкручвацца як вуж.
круціцца як вуж у вілах. Шчуч. Дзятл. Воран. Даніловіч, 217. Тое ж.
Муж не вуж, а кроў высмакча. Жытк. Прык. Асудж. Пра стаўленне да жонкі жорсткага, неспагадлівага мужа. АВНЛ.
паўзці як вуж. Няўхв. Пра павольнае перасоўванне, няшпаркую хаду кагосьці. Янк., Пар., 125.
сядзіць нядуж: налізаўся як вуж. Іран. Пра моцна п'янага чалавека. Ром., Бел., 308; Янкоўскі, 245.
цягнуць як вуж. Асудж. Пра кагосьці, хто сушыць каго, паціху і непрыкметна забірае жыццё. Янк., 1968, 409.
чорны як вуж. Пра чорную жывёлу (ката, каня). Ром., Бел., 314; Ляцкий, 58.
як вуж на патэльні. Няўхв. БПФС, 51. Тое, што выкручвацца як вуж 3.
выкручвацца вужам. БПФС, 51. Тое, што выкручвацца як вуж.
звівацца вужам. БПФС, 51. Тое ж.
круціцца вужом. БВ, 126. Тое, што выкручвацца як вуж 1.

вужака
выкручвацца як вужака. Мін. Бялькевіч, 233; ЛЦ, 101. Тое, што выкручвацца як вуж.
глядзець як вужака на яйкі. Петр. Асудж. Пра прагны, злосны, варожы погляд. ЛЦ, 50.
Дурань не вужака - не ўкусіць. Прык. Пра частую бяскрыўднасць не вельмі разумных людзей. Янкоўскі, 176.
круціцца як вужака. Сен., Чэрв. МК, 270; Гілевіч, 165. Тое, што выкручвацца як вуж 3.
поўзці як [яка] вужака. Стол. ТС 1, 159. Тое што паўзці як вуж.
чорны як [тая] вужака. Пра чорную жывёліну (ката, каня). Ром., Бел., 314; Ляцкий, 58.
віцца вужакай перад кім. Няўхв. Пра нейчыя лісьлівыя, але зланамысныя захады перад кімсьці. БПФС, 53.

вузел
прыказку скажа як вузлом (вузел) завяжа. Добр. Пра трапнае, да месца, яркае выслоўе ў гаворцы. Рапановіч, 206.

вузлік
маленькі як вузлік. Памянш.-ласк. Карэл. Жарт. Пра маленькае, кругленькае дзіця, кацяня, кураня і г. д. Высл., 345.

вулей
на плошчы як у вулеі. Беласт. Пра вялікую колькасць людзей, шум на плошчы. Высл., 348.
баба як вулей. Бабіц. Ухв. Пра мажную, поўную кабету. СПЗБ 1, 142.
тоўсты як вулей. Люб. Пра поўнага, тоўстага чалавека. ДА.
загудзець як пчолы ў вуллі. Гл. пчолы.
люду як пчол у караніку (вуллі). Гл. пчолы.
распуціцца як ксяндзы ля вулляў. Гл. ксёндз.
оводоў як із вулья рой. Жытк. Пра вялікую колькасць аваднёў. ТС 1, 164.

вуліты, гл. выліты

вуліца
Пракос весці - не вуліцу месці. Прык. Пра складанасць і патрабаванне спрыту пры касьбе. Янкоўскі, 183.
любіць як сабакі дзеда ў цеснай вуліцы. Гл. сабакі.
як з вырванскай вуліцы. Астр. Няўхв. Пра неахайна апранутага, з неўпарадкаванай знешнасцю чалавека. Даніловіч, 225.
бы на Зарванскай гуліцы. Пруж. Босак, 29. Тое ж.

вулкан
жыць як на вулкане. Няўхв. Пра жыццё ў пастаянным чаканні якіх-н. непрыемнасцей. ФСБМ 1, 196.

вулляк
як вулляк. Мсцісл. Пра тоўстага чалавека. Юрчанка, 180.

вупар
стаяць як вупар. Іўеў., Гродз. Няўхв. Пра надзьмутага, упартага, незадаволенага чалавека. СПЗБ 1, 337; Цыхун, 19. ≺ Вупар - упарты чалавек.